Phần II-XVI trình bày về Các cây thuốc và vị thuốc chữa bệnh tim. Bài giảng Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam do Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Tấn Lợi chủ biên. Nhà xuất bản Y học năm 2004. Tài liệu dành cho sinh viên ngành Y, chuyên ngành Y học cổ truyền tham khảo học tập mở mang kiến thức. | XVI. CÁC CÂY THUỐC VÀ VỊ THUỐC CHỮA BỆNH TIM CÂY MƯỚP SÁT Còn gọi là sơn dương tử hải qua tử da krapur Cămpuchia . Tên khoa học Cerbera odoỉìatn Gaertn Cerbera manghas L. Tanghinia odollam G. Don . Thuộc họ Trúc đào Apocynaceae. A. Mô tả cày Mướp sát là một cây nhỡ hay to cao chừng 4-6m cành thô to vỏ xù xì dày có gỗ mềm toàn thân có nhựa mủ trắng. Lá mọc so le nhưng hay tập trung ở đầu cành hình thuôn dài nhọn ở đầu và ở phía cuống mạt trên bóng phiến lá dài chừng 10-15cm rộng 2-4cm. Hoa trắng rất thơm mọc thành xim tận cùng với rất nhiều nhánh. Quả hạch màu đỏ to bằng quả trứng gà hay hơn. Khi quả còn tươi có thịt dày xốp màu xám nhạt hoậc nâu nhạt hay hơi hồng. Trong hạch có hai hình bán cầu mặt ngoài khum tròn mặt trong phẳng và hơi lõm vồ hạt cứng hai lá mẩm không đều ôm vào nhau. Mùa hoa Từ tháng 2 đến tháng 10 Hình 456 Hm 27 1 . B. Phàn bố thu hái và chế biến Thường mọc hoang tại những vùng ẩm thấp và nhất là tại vùng ven biển miền Trung miềm Nam và Cămpuchia. ít gặp ờ miển Bắc và Lào. Còn mọc ở Trung Quốc Hải Nam Đài Loan Ân Độ châu Úc. Người ta hái quả chín về đãi bò thịt lấy hạt ép dầu và nhân dùng làm nguyên liệu chế thuốc chữa bệnh tim. Hinh 456. Muớp sát - Cerbera odollam c. Thành phần hoá học Toàn thân cây chứa một chất nhựa màu trắng khi gặp axit sẽ cho màu xanh lục. trong nhựa có 22 cao su kết hợp với nhiều chất khác nhưng không chứa xecberin cerberin . Hạt chứa 53-57 dầu trong không khô màu vàng tươi đẹp đốt cháy sáng và có mùi gần như mùi hạt dẻ Ngoài ra trong hạt còn chứa một glucoát có tinh thể không màu gọi là xecberin. Theo E. Perrot có tác giả đã xác định công thức thô là C H Og nhưng lại là một thứ bột không có tinh 579 thể màu vàng tan trong nước độ chảy 191-192nC. Tỷ lệ xecberin là 0 08 -0 16 xecberin đã được Vrij chiết xuất ra lần đầu tiên và được Zotos và Plugge nghiên cứu. Theo các tác giả này xecberin không giống tevetin thevetin có trong hạt thống thiên Thevetia neriifolia . Khi thủy phân bằng axit loãng ta sẽ được xecberetin .