Phần II-XX trình bày về Các vị thuốc bổ, thuốc bồi dưỡng nguồn gốc thảo mộc. Bài giảng Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam do Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Tấn Lợi chủ biên. Nhà xuất bản Y học năm 2004. Tài liệu dành cho sinh viên ngành Y, chuyên ngành Y học cổ truyền tham khảo học tập mở mang kiến thức. | XX. CÁC VỊ THUỐC Bổ THUỐC BÓI DƯỠNG NGUÓN GỐC THẢO MỘC CÁC LOẠI SÂM Đông y coi sàm là vị thuốc đứng đầu các vị thuốc bổ theo thứ tự sâm nhung quê phụ. Sâm nói ở đây là vị nhân sâm. Vì vị nhân sâm giống hình người cho nên một sổ vị thuốc có hình giống người cũng được gọi là sâm sâm là một vị thuốc bổ nên dần dần một số vị thuốc có tác dụng bổ cũng được gọi là sâm. Rồi để phân biệt vị nọ với vị kia người ta thêm tên địa phương vào như sâm bố chính sâm sản xuất ở huyện Bố Trạch đảng sâm vì sản xuất ở Thượng Đảng hoặc thêm tên màu sắc vào như huyền sâm sâm có màu đen đan sâm sâm có màu đỏ . ở đây chúng tôi giới thiệu một số vị thuốc mang tên sâm có vị đã được nghiên cứu công nhận là tốt có vị chưa được nghiên cứu. Mong có dịp chúng ta sẽ nghiên cứu sâu thêm. NHÀN SÂM A Còn có tên là viên sâm da nhân sâm. Tẽn khoa học Panax ginseng c. A. Mey. P. schinseng Nccs. Thuộc họ Ngũ gia bì Araliaceae. Tên nhân sâm do vị thuốc giống hình người. Tên Panax do chữ Hy Lạp pan là tất cả acos là chữa được có ý nói vị thuốc chữa được mọi bệnh ginseng và schinseng là phiên âm chữ nhân-sâm. Mặc dầu vị nhân sâm hiện nay ta vẫn còn phải nhập nhưng công dụng quá phổ biến nhiều người lầm với một số cây ta có. Liên Xô cũ Trung Quốc Triều Tiên đều đã giúp ta hạt giống và mầm để thí nghiệm trổng thử cho nên chúng tôi giới thiệu ở đây để tránh nhầm lẫn và để cố gắng đặt vấn để di thực được nhân sâm. Nhân sâm Radix gìnseng hay Radix ginseng sylvestris là rễ chế biến rồi phơi hay sấy khô của cày nhân sâm trồng hoặc mọc hoang. Có tác giả xác định hai loại nhân sâm như sau Ị. Nhân sâm mọc hoang Panax ginseng c. A. Mey. forma Sylvestre Chao et Shih. 2. Nhân sâm trồng Panax ginseng c. A. Mey. forma sativum. Chao et Shih. A. Mô tả cây nhàn sâm Cây nhân sâm là một cây sống làu năm cao 804 Hình 620. Nhân sâm - Panax ginseng chừng 0 6m. Rễ mảm thành cù to. Lá mọc vòng có cuống dài lá kép gồm nhiều lá chét mọc thành hình chân vịt. Nếu cây mới được một năm nghĩa là sau khi gieo được 2 năm thì cây chỉ có 1
