Thiên nhiên trong thơ chữ Hán Nguyễn Du đầy thi vị, sinh động và gợi tình. Nguyễn Du đi nhiều, nhìn ngắm nhiều nên cảnh vật đi vào trong thơ dễ dàng, nhẹ nhàng như bản chất nó vậy. | Văn học Việt Nam thời trung đại- Bức tranh thiên nhiên trong thơ chữ Hán Nguyễn Du Thiên nhiên trong thơ chữ Hán Nguyễn Du đầy thi vị sinh động và gợi tình. Nguyễn Du đi nhiều nhìn ngắm nhiều nên cảnh vật đi vào trong thơ dễ dàng nhẹ nhàng như bản chất nó vậy. Cảnh vật gần gũi thân quen một đêm mưa gió một buổi chiều tà một cơn gió lạnh một đám cỏ xanh một vầng trăng sáng một rừng đỏ lá phong một hơi thu hiu hắt. Màu sắc âm thanh cũng rất quen thuộc tiếng xào xạc của tàu chuối gió đưa tiếng ếch nhái nỉ non trong đêm vắng âm thanh náo nức của hội đua thuyền màu đỏ thắm của hoa lựu trên núi màu vàng rực của hoa cúc trước sân màu xanh hoang dại của rừng núi bạt ngàn. Trong thơ Nguyễn Du thiên nhiên không chỉ là những nét chấm phá không chỉ mơ hồ như sương khói không chỉ bàng bạc mông lung như mây chiều mà đôi lúc hiển hiện rõ rệt lấp lánh như sao đêm như muốn báo cho vũ trụ biết rằng nó đang có mặt giữa đời. Nếu như trong Truyện Kiều thiên nhiên bị con người lôi cuốn cùng tham gia vào câu chuyện như người trong cuộc Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ thì trong thơ chữ Hán thiên nhiên cũng ít nhiều mang nét nhân tính nhưng đồng thời nó cũng tồn tại một cách độc lập trần trụi và nhất là giữ nguyên nét ban sơ hoang dã. Đó là thiên nhiên của thế giới khách quan. Tất nhiên nó phải mang tính chất hình chiếu tâm trạng có nghĩa là phải thông qua lăng kính chủ quan của nhà thơ. Hơn nữa thơ chữ Hán Nguyễn Du được xem như những trang nhật kí kí sự về cuộc đời của chính nhà thơ cho nên chắc chắn không thể miêu tả một số cảnh mà không để tâm trạng mình tham gia vào và một số cảnh trên đường đi không thể không miêu tả một cách khách quan để thấy hết nét đẹp dịu dàng cũng như sự hung dữ lồng lộn táo tợn của nó. Thiên nhiên hiền hòa nhưng cũng thật dữ đội. Nó có thể trải mình ra phơi phới tươi xinh để con người hồn nhiên chiêm ngưỡng. Nhưng nó cũng có thể bộc lộ hết những nanh vuốt những cạm bẫy để vồ xé dìm chết con người như một bầy quỉ dữ. Cả hai mặt này đều được Nguyễn Du ý thức
