II. Năng lực tư duy sáng tạo của con người Việt Nam Khi nói về con người Việt Nam, các nhà nghiên cứu đã có nhiều công trình nghiên cứu các phẩm chất đạo đức như tinh thần yêu nước, đoàn kết, tính lạc quan yêu đời, tình nghĩa trong ứng xử nhưng về các phẩm chất trí tuệ, nhất là phẩm chất sáng tạo, năng lực tư duy sáng tạo và những đòi hỏi gay gắt trong thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì quả là còn ít công trình nghiên cứu | Người Việt Nam cần có tư duy sáng tạo 2 II. Năng lực tư duy sáng tạo của con người Việt Nam Khi nói về con người Việt Nam các nhà nghiên cứu đã có nhiều công trình nghiên cứu các phẩm chất đạo đức như tinh thần yêu nước đoàn kết tính lạc quan yêu đời tình nghĩa trong ứng xử. nhưng về các phẩm chất trí tuệ nhất là phẩm chất sáng tạo năng lực tư duy sáng tạo và những đòi hỏi gay gắt trong thời kỳ đổi mới công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước thì quả là còn ít công trình nghiên cứu. Văn Giàu trong một công trình về giá trị truyền thống văn hóa Việt Nam có một chương nói về sự sáng tạo của người Việt Nam trong lịch sử dưới góc nhìn lịch sử Xem Trần Văn Giàu tuyển tập Nxb. Giáo dục tr. 398414. . Ở đây chúng ta cần đặt ra để nghiên cứu vấn đề đó cả ở tầm lý luận cơ bản và tầm ứng dụng. Trong thời kỳ xây dựng đổi mới và đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay đòi hỏi rất cao năng lực sáng tạo của con người Việt Nam hơn bất kỳ thời kỳ nào khác. Nhưng con người Việt Nam có tiềm năng sáng tạo hay không mức độ sáng tạo ở mức nào Làm sao để phát huy được tiềm năng sáng tạo đó Đây là một hướng nghiên cứu sâu mà ở đây chỉ xin nêu ra như sự gợi ý bước đầu. Khi nói về tiềm năng sáng tạo ta thường thấy các cấp độ hay mức độ như tiềm năng sáng tạo trong hành động thực tiễn trong sản xuất và chiến đấu tiềm năng sáng tạo trong tư duy hoặc tiềm năng sáng tạo trong khoa học nghệ thuật cải tiến phát hiện phát minh trong công nghệ. Năng lực sáng tạo là năng lực tạo ra cái mới về chất hợp quy luật. Những tiêu chí của trí sáng tạo nhân cách sáng tạo là năng lực thích ứng linh hoạt cao tính độc lập hơn trong đánh giá chống lại mọi sự áp đặt gò ép ý thức tự chủ và quyết đoán cao hơn. Còn trí thông minh chỉ là nhớ nhiều tổng hợp giỏi hệ thống khéo xử lý linh hoạt. Thông minh là một cơ sở của trí sáng tạo nhưng thông minh chưa hẳn là sáng tạo. Chỉ có trí sáng tạo và nhờ vào hoạt động sáng tạo thật sự thì con người và xã hội mới phát triển cao hơn về chất. Bởi vì thông minh chỉ là