Sau cao trào Xô-viết Nghệ Tĩnh năm 1930 – 1931, thực dân Pháp đã tăng cường đàn áp, khủng bố phong trào yêu nước, tiêu diệt những người cộng sản. Tổng Bí thư Trần Phú cũng bị bắt và đã anh dũng hy sinh. Cơ quan đầu não của Đảng không còn. | Sau Đại hội I, việc củng cố tổ chức đảng, phát triển Đảng và phong trào quần chúng có chuyển biến mạnh mẽ. Sự chuyển hướng các hình thức hoạt động, sử dụng cả hợp pháp, nửa hợp pháp, đồng thời coi trọng công tác bí mật và đấu tranh bất hợp pháp trong phong trào Mặt trận dân chủ 1936 – 1939, đã tập hợp đông đảo quần chúng đấu tranh giành quyền dân chủ , dân sinh, chống phát-xít, chống chiến tranh, bảo vệ hòa bình. Tháng 3 – 1938, Ban Chấp hành Trung ương Đảng họp hội nghị quyết định mở rộng hơn nữa Mặt trận thống nhất dân chủ Đông Dương. Tại hội nghị này, đồng chí Nguyễn Văn Cừ được bầu vào Ban Thường vụ Trung ương Đảng, sau đó được bầu làm Tổng Bí thư. Tháng 11 – 1939, Ban Chấp hành Trung ương họp Hội nghị, dưới sự chủ trì của Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ; quyết định điều chỉnh sự chỉ đạo chiến lược cách mạng Đông Dương cho phù hợp hoàn cảnh mới. Từ đó, phong trào cách mạng trong cả nước diễn ra sôi nổi, các cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kỳ và các cuộc binh chiến ở Đông Dương liên tiếp nổ ra, báo hiệu cho cuộc khởi nghĩa toàn quốc của nhân dân ta. Đặc biệt, từ ngày 28 – 01 – 1941, Bác Hồ về nước và chủ trì Hội nghị Trung ương tháng 5 – 1941 đã quyết định chuyển hướng chiến lược, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên trên hết, cho ra đời (Mặt trận Việt Minh). Hội nghị bầu đồng chí Trường Chinh làm Tổng Bí thư của Đảng.
