Chuyển hoá năng lượng trong quá trình tập luyện Khi cơ bắp, ví dụ cơ tứ đầu đùi, từ trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn chuyển sang hoạt động tối đa, thì tiêu hao năng lượng có thể tăng lên gấp 300 lần. Tương tự các loại động cơ, năng lượng dưới dạng hoá năng (xăng dầu) được chuyển thành cơ năng (xe chạy) và một phần toả nhiệt. Nguồn năng lượng tức thời cho cơ hoạt động là ATP (axit adenosin triphotphat). Tuy nhiên nguồn dự trữ ATP của cơ rất ít (5,5mmol/kg) và tiêu hao nhanh trong. | CHẤT TINH BỘT VÀ HOẠT ĐỘNG THỂ LỰC 1. Chuyển hoá năng lượng trong quá trình tập luyện Khi cơ bắp ví dụ cơ tứ đầu đùi từ trạng thái nghỉ ngơi hoàn toàn chuyển sang hoạt động tối đa thì tiêu hao năng lượng có thể tăng lên gấp 300 lần. Tương tự các loại động cơ năng lượng dưới dạng hoá năng xăng dầu được chuyển thành cơ năng xe chạy và một phần toả nhiệt. Nguồn năng lượng tức thời cho cơ hoạt động là ATP axit adenosin triphotphat . Tuy nhiên nguồn dự trữ ATP của cơ rất ít 5 5mmol kg và tiêu hao nhanh trong thời gian hoạt động đầu tiên. Nó phải được tổng hợp liên tục khi các tế bào cơ chuyển hoá glycogen và các axit béo với sự có mặt của oxy chuyển hoá ưa khí - aeroB1c metabolism . ATP còn có thể được tổng hợp bằng con đường yếm khí không có oxy - anaeroB1c metabolism và chỉ có glucoza glycogen được sử dụng với hiệu quả thấp hơn tạo ra 3 ATP thay vì 38 39 ATP trên mỗi đơn vị glucoza được oxy hoá. Như vậy hai nguồn dự trữ năng lượng chính của cơ thể là glycogen và chất béo. Trong đó dự trữ glycogen trong cơ và gan chỉ ở mức độ hạn chế - một người nặng 70kg bình thường có dự trữ glycogen là 300-500g tại cơ và 70-150g tại gan ngược lại dự trữ mỡ trong các hoạt động thể thao thực tế coi như là vô hạn kể cả các vận động viên gầy nhất 7-10 mỡ . Sự mệt mỏi kiệt sức chủ yếu liên quan đến sự cạn kiệt dự trữ glycogen. Bảng 1. Dự trữ năng lượng dưới dạng mỡ và glycogen ở đàn ông nặng 70kg Newsholme và Leech 1983 Nguồn dự trữ E năng lượng Thời gian chạy phút Cự ly Km Mô mỡ 0 880 - 1 008 Glucogen gan 20 4 8-6 4 Glucogen cơ 71 16-22 4 Glucoza máu 48 1 Các yếu tố quyết định việc sử dụng loại nhiên liệu nào - glycogen hay chất béo - phụ thuộc vào cường độ thời gian tập ngắn hay dài tình trạng tập luyện đã quen hay lạ chế độ ăn. Hargreaves 1991 . Cường độ tập hay thi đấu càng cao như bóng đá bóng rổ . dựa chủ yếu vào nguồn glycogen. Thời gian thi đấu càng dài như chạy maratông đua xe đạp đường trường tỷ lệ năng lượng do glycogen cung cấp giảm dần và chất béo .
