Trong công nghiệp luyện kim nhiều tr-ờng hợp phải đo một số chỉ tiêu công nghệ nh- độ pH, nồng độ chất điện ly, tỷ trọng, độ ẩm, mức chất l-u Trong ch-ơng này trình bày nguyên tắc đo và thiết bị đo cơ bản dùng để đo một số chỉ tiêu công nghệ th-ờng gặp. | Chương 6 ĐO mỘT số CHỈ TIÊU CÔNG NGHỆ Trong công nghiệp luyện kim nhiều trường hợp phải đo một số chỉ tiêu công nghệ như độ pH nồng độ chất điện ly tỷ trọng độ ẩm mức chất lưu . Trong chương này trình bày nguyên tắc đo và thiết bị đo cơ bản dùng để đo một số chỉ tiêu công nghệ thường gặp. . Đo nồng độ ion H . Nguyên lý đo Ở điều kiện bình thường nước phân ly không đáng kể phương trình phân ly hoh h oh Hằng số phân ly K - Hrj oH I K - hoh Đối với nước nguyên chất K 10-14. Do hOh 1và H - Oh nên h -10-7. Độ pH của nước nguyên chất pH --lg H -7 Dung dịch có độ pH 7 là dung dịch trung tính pH 7 là dung dịch có tính kiềm pH 7 là dung dịch có tính axít. Nguyên lý đo nồng độ H dựa trên cơ sở nếu nhúng một thanh kim loại vào dung dịch muối sẽ sinh ra một hiệu thế gọi là thế điện cực RT. _ RT __ E - lnC - lnc nF nF Trong đó F- hằng số farađây F C . C - nồng độ ion trong kim loại. c - nồng độ ion trong dung dịch muối. n - hóa trị của kim loại. Thông thường nồng độ ion trong kim loại hầu như không đổi công thức có thể viết - 85 - rr _RT E E0 Inc 0 nF Từ công công thức nhận thấy thế điện cực phụ thuộc bản chất kim loại nhiệt độ và nồng độ ion trong dung dịch. Nếu biết thế điện cực ta có thể xác định được nồng độ ion trong dung dịch. Tuy nhiên trong thực tế không thể đo trực tiếp thế điện cực do vậy để đo nồng độ H người ta đo hiệu điện thế giữa cực đo nhúng trong dung dịch cần đo và cực so sánh nhúng trong dung dịch đã biết trước nồng độ. . Thiết bị đo a Điện cực Bộ phận cơ bản của thiết bị đo nồng độ H là các điện cực gồm điện cực so sánh và điện cực đo. Để làm điện cực so sánh thường dùng điện cực calomen hình gồm dây platin 1 nút 2 bình thủy tinh 3 lớp thủy ngân kim loại Hg 4 lớp calomen Hg2Cl2 5 lớp bông 6 dung dịch KCl 7 và nút 8 9 . Lớp bề mặt phản ứng của điện cực là bề mặt tiếp xúc Hg - Hg2Cl2. 2 3 4 5 6 7 8 9 a 5 c Hình Sơ đồ cấu tạo điện cực đo H a Điện cực so sánh b Điện cực đo c Điện cực màng thủy tinh Hằng số phân ly K .
