Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên, kỹ thuật viện về điện - GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN 1 CHIỀU. | PHẦN THỨ NHẤT MÁy ĐIỆN MỘT CHIỂU CHƯƠNG 1 ĐẠI CƯƠNG VỂ MÁy ĐIỆN MỘT CHIỂU Ngày nay mặc dù dòng điện xoay chiều được sử dụng rất rộng rãi song máy điện một chiều vẫn được coi là một loại máy quan trọng. Nó có thể dùng làm động co điện máy phát điện hay dùng trong những điều kiện làm việc khác. Động co điện một chiều có mô men mở máy lớn có khả năng điều chỉnh tốc độ bằng phẳng phạm vi điều chỉnh rộng nên chúng được dùng nhiều trong các máy công nghiệp có yêu cầu cao về điều chỉnh tốc độ như cán thép hầm mỏ giao thông vận tải. Máy phát điện một chiều dùng làm nguồn điện cho các động co điện một chiều làm nguồn điện một chiều kích thích từ trong máy điện đồng bộ. Ngoài ra trong công nghiệp điện hoá học như tinh luyện đồng nhôm mạ điện. cũng cần dùng nguồn điện một chiều điện áp thấp. Máy điện một chiều cũng có những nhược điểm của nó so với máy điện xoay chiều như giá thành đắt hon sử dụng nhiều kim loại màu hon chế tạo và bảo quản cổ góp phức tạp . nhưng do những ưu điểm của nó nên máy điện một chiều vẫn còn có một tầm quan trọng nhất định trong sản xuất. 1-1. NGUyÊN LÝ LÀM VIỆC CỦA MÁy ĐIỆN MỘT CHIỂU Máy điện một chiều có thể làm việc ở chế độ máy phát điện hoặc chế độ động co điện dựa vào nguyên lý cảm ứng điện từ. . Chế độ máy phát điện So đồ nguyên lý làm việc của máy điện một chiều như hình 1-1. Máy gồm có một khung dây abcd hai đầu nối với hai phiến góp hai nửa vòng đồng . Hai chổi điện chổi than A và B đặt cố định và luôn tì sát vào phiến góp. Khung dây và phiến góp được quay quanh trục của nó với một tốc độ không đổi trong từ trường của hai cực nam châm N - S. Khi khung dây quay các thanh dẫn ab và cd sẽ cắt các đường sức từ trường. Theo định luật cảm ứng điện từ trong các thanh dẫn xuất hiện sức điện động cảm ứng trị số tức thời của . cảm ứng được xác định theo biểu thức e 1-1 trong đó B - từ cảm ở noi thanh dẫn quét qua l - chiều dài thanh dẫn nằm trong từ trường v - vận tốc quét của thanh dẫn. Chiều của . cảm ứng được xác định .