Chi tiêt máy (tiêt máy): máy hay cơ cấu có thể tháo rời ra thành nhiều bộ phận khác nhau, bộ phận không thể tháo rời ra được nữa gọi là chi tiết máy. Ví dụ: trục khuỷu, pitston, xilanh, bulông, đai ốc . _ Khâu: một tiết máy động hay một số tiết máy nối cứng với nhau thành một vật thể động (tức là có chuyển động tương đối so với vật thể khác) gọi là khâu động. Khâu có thể là một vật rắn không biến dạng, vật rắn biến dạng hoặc có dạng dây dẻo | Bài giảng nguyên lý máy Chương 1 CẤU TẠO CƠ CẤU Bài 1. ĐỊNH NGHĨA VÀ CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN Khâu và chi tiết máy _ Chi tiêt máy tiêt máy máy hay cơ cấu có thể tháo rời ra thành nhiều bộ phận khác nhau bộ phận không thể tháo rời ra được nữa gọi là chi tiết máy. Ví dụ trục khuỷu pitston xilanh bulông đai ốc . _ Khâu một tiết máy động hay một số tiết máy nối cứng với nhau thành một vật thể động tức là có chuyển động tương đối so với vật thể khác gọi là khâu động. Khâu có thể là một vật rắn không biến dạng vật rắn biến dạng hoặc có dạng dây dẻo. Ở đây ta chỉ xem xét khâu như là một vật rắn không biến dạng vật rắn tuyệt đối . Để hiểu rõ khái niệm khâu động ta xét ví dụ sau. Hình Cơ cấu tay quay con trượt Ví dụ xét cơ cấu tay quay con trượt OAB Hình có 4 khâu Trục khuỷu 1 thanh truyền 2 pittông 3 và xi lanh 4 gắn liền với vỏ máy. Trong hệ quy chiếu gắn liền với khâu 4 vỏ máy xi lanh mỗi khâu có chuyển động riêng biệt Khâu 1 quay xung quanh tâm O khâu 2 chuyển động song phẳng khâu 3 chuyển động tịnh tiến khâu 4 cố định. Trục khuỷu là một chi tiết máy độc lập Thanh truyền gồm nhiều chi tiết máy như thân bạc lót đầu to bu lông đai ốc. ghép cứng lại với nhau nhưng cả hai đều là một khâu. Tất cả những tiết máy cố định hợp thành một hệ thống cứng và cố định gọi là khâu cố định hay giá. Ví dụ Thân động cơ ổ trục khuỷu . Trong bất kỳ cơ cấu hay máy nào đều chỉ có một khâu cố định và một hay nhiều khâu động. Nối động thành phần khớp động và khớp động Bậc tự do tương đối giữa hai khâu Số bậc tự do tương đối giữa hai khâu là số khả năng chuyển động độc lập tương đối của khâu này đối với khâu kia tức là số khả năng chuyển động độc lập của khâu này trong một hệ quy chiếu gắn liền với khâu kia . Khi để rời hai khâu trong không gian giữa chúng sẽ có 6 bậc tự do tương đối. Chương 1 Cấu Tạo Cơ Cấu 3 Bài giảng nguyên lý máy Trong hệ tọa độ vuông góc Oxyz gắn liền với khâu 1 thì khâu 2 có 6 khả năng chuyển động TX TY TZ 3 chuyển động tịnh tiến dọc theo các trục Ox
