Andedit xeton là những hợp chất hữu cơ có hứa cacbonyl. Nếu nhóm cacbonyl liên kết với một gốc hydrocacbon , ta có xeton | Chưong XI ANĐEHIT VÀ XETON Anđehit và xeton là những hợp chất hữu cơ có chứa nhóm cacbony c o. Nếu nhóm cacbonyl liên kết với một gốc hiđrocacbon và một nguyên tử hiđro ta có anđehit còn nê u nhóm cacbonyl liên kết với hai gốc hiđrocacbon ta có xeton. R v o C O Rx Anđehit Xeton Người ta chia các hợp chất anđehit và xeton thành nhiều loại khác nhau tuỳ theo số lượng nhóm cacbonyl và bản chất của gốc hiđrocacbon trong phân tử. Theo số lượng nhổm cacbonyl trong phán tử ta phân biệt - Hợp chất monocacbonyl bao gồm những anđehit và xeton chỉ có một nhóm cacbonyl trong phân tử cồn gốc hiđrocacbon có thể là những gốc no không no hoặc thơm. Thí dụ CH3 - CH o CH3 - C - CH3 C6H5 - ch o C6H5CH2 - C - CH3 o O Axetanđehit Axeton Benzandehit Benzyl metyl xeton - Hợp chất đi và policacbonyl là những hợp chất chứa từ hai nhóm cacbonyl trở lên trong phân tử đó là những đianđehit trianđehit đixeton trixeton. Thí dụ O CH-CH O O CH-C6H4-CH O CH3-C-CH2-C-CH3 ĩ I 0 O Glioxal Anđehit phtalic Axetyl axeton Theo bản chất gốc hiđrocacbon ta có 192 - Hợp chất cacbonyl no ưong phân tử có chứa gốc no loại béo hay loại vòng no . Thí dụ CH3-C-CH3 ỊỊ O Axeton d 0 Xiclohexanon CH3-CH O Axetanđehit C6Hn-CH O C6Hn-C-C6Hu Q Xiclohexylfomandehit Đixiclohexyl xeton - Hợp chất cacbonyl thơm nhóm cacbonyl gắn với gốc thơm. Thí dụ C6H5-CH O . c6h5 -c-c6h5 c6h5 -c-ch3 O 0 Benzandehit Benzophenon Axetophenon - Hợp chất cacbonyl không no trong phân tử có chứa liên kết đôi c c hoặc liên kết ba c c cùng với nhóm cacbonyl. Thí dụ CH2 CH -ch o CH3-CsC-CHO ch2 ch-c-ch3 O Acrolein But-2-inal Mẹtyl vinyl xeton I - DANH PHÁP 1. Anđehit Có hai cách gọi tên thông dụng nhất là tên thông thường và tên thay thế IUPAC . Theo cách gọi thông thường tên của anđehit dựa theo tên thông thường của axit cacboxylic có cùng mạch cacbon chỉ khác ở chỗ thay từ axit bằng từ anđehit . Theo cách gọi tên thay thế của IƯPAC tên của andehit dựa theo tên của hiđrocacbon tương ứng có thêm hậu tô -al. Cách đánh sô mạch cacbon bắt đâu từ nhóm
