Cửa van là một bộ phận rất quan trọng trên các công trình thuỷ lợi. Nó dùng để điều tiết dòng chảy, điều chỉnh mực nước và lưu lượng qua công trình, dùng để ngăn mặn giữ ngọt, tiêu chua rửa phèn ở các vùng triều. Cửa van không thể thiếu trong các công trình thuỷ điện, làm cửa âu thuyền, điều tiết dòng chảy vào tuabin, tích nước vào hồ chứa, xả nước mặt có vật trôi nổi, xả cát lắng đọng, đóng cửa van để sửa chữa vậy. | Muèn n©ng h¹ cöa van cÇn ph¶i t¹o ®îc ®ñ lùc ë c¬ cÊu n©ng ®Ó th¾ng ®îc lùc c¶n khi n©ng còng nh khi h¹ cöa van. C¸c t¶i träng t¸c dông lªn cöa van cã t¸c ®éng trùc tiÕp lªn m¸y n©ng cöa van. Trong tÝnh to¸n thiÕt kÕ cöa van ngêi ta ®· ®a vµo chÝn lo¹i t¶i träng t¸c dông ®Ó tÝnh to¸n thiÕt kÕ kÕt cÊu thÐp cña cöa, b¶o ®¶m cho cöa chÞu ®îc t¶i träng bÊt lîi nhÊt. Khi thiÕt kÕ m¸y n©ng ®Ó ®ãng më cöa van, ngêi ta còng ph¶i quan t©m tíi c¸c lo¹i t¶i träng nµy. Mét ®iÒu cÇn quan t©m lµ c¸c lo¹i t¶i träng (trõ träng lîng cöa van) ®Òu biÕn thiªn vÒ trÞ sè trong qu¸ tr×nh ®ãng vµ më cöa, riªng lùc ma s¸t cßn thay ®æi ph¬ng cña lùc khi thay ®æi chiÒu chuyÓn ®éng. Ngêi thiÕt kÕ cÇn n¾m v÷ng sù biÕn thiªn ®ã ®Ó tÝnh to¸n, lùa chän tæ hîp t¶i träng thÝch hîp nhÊt, tÝnh chän ®îc ®éng c¬ lµm viÖc an toµn, kh«ng l·ng phÝ c«ng suÊt. Tuy cã nhiÒu d¹ng cöa van, nhng cã thÓ quy vÒ hai d¹ng hay sö dông nhÊt vµ còng ®Æc trng cho tÝnh to¸n lµ cöa van ph¼ng vµ cöa van cung. C¸c t¶i träng t¸c dông lªn cöa van ph¼ng bao g«m:
