Trên thế giới ngày nay, xu thế chủ đạo trong quan hệ quốc tế là đối thoại, hợp tác cùng phát triển. Viêt Nam cũng không nằm ngoài xu thế đó. Bước vào thời kì đổi mới, đất nước ta đứng trước những thách thức của thời vận mới, đòi hỏi có những chính sách đối ngoại phù hợp, nhạy bén và linh hoạt hơn. | Nếu khách quan nhìn nhận lại sự vận động trong đường lối đối ngoại của Việt Nam với ASEAN từ khi gia nhập cho đến nay, ta có thể thấy một đường lối vô cùng mềm dẻo và linh hoạt. Bỏ qua những mẫu thuẫn trong quá khứ, Việt Nam bước vào cánh cổng ASEAN với một tâm thế mới, một niềm tin mới. Để cho thấy vai trò và vị thế của mình trong tổ chức, Việt Nam thực hiện đường lối đối ngoại trong mối quan hệ với các nước một cách chân tình, hữu nghị trên nguyên tắc: “Tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau ”. Xu thế toàn cầu hóa và khu vực hóa ngày càng lan rộng cùng với đó là quá trình xâm nhập của nền kinh tế thị trường tự do cạnh tranh, Việt Nam đã chủ động mở rộng hợp tác với các nước ASEAN một cách toàn diện, trên mọi lĩnh vực thông qua đối ngoại song phương và đa phương, chủ động xây dựng mối quan hệ thân thiện, hữu nghị cùng hợp tác và phát triển thông qua đối thoại và đàm phán. Do những ảnh hưởng tiêu cực của tình hình thế giới tác động vào khu vực, cũng như sự thay đổi trong đường lối và chính sách của các nước thành viên ASEAN, Việt Nam cần linh hoạt “uốn mình” theo dòng chảy, nhằm chủ động đón đầu mọi khó khăn và thách thức trong tương lai.
