Cấu tạo Là dẫn xuất thu được khi thế nguyên tử H trong phân tử hiđrocacbon bằng nhóm nitro -NO2. Công thức chung có dạng R(NO2)n, với n ³ 1. Trong phân tử của hợp chất nitro có mối liên kết trực tiếp giữa 2 nguyên tử C - N và nguyên tử N có hoá trị IV. Công thức cấu tạo được biểu diễn: | Các hợp chất hữu cơ có nitơ Các hợp chất nitro 1. Cấu tạo Là dẫn xuất thu được khi thế nguyên tử H trong phân tử hiđrocacbon bằng nhóm nitro -NO2. Công thức chung có dạng R NO2 n với n 1 2 3 1. Trong phân tử của hợp chất nitro có mối liên kết trực tiếp giữa 2 nguyên tử C - N và nguyên tử N có hoá trị IV. Công thức cấu tạo được biểu diễn Ví dụ 2. Tính chất vật lý Các hợp chất nitro là những chất rắn hoặc lỏng ít tan trong nước. 3. Tính chất hoá học a Nhiều hợp chất nitro kém bền khi đun nóng hoặc va chạm có thể bị phân tích và tự bốc cháy phản ứng cháy không cần oxi ngoài. Do đó nhiều chất được dùng làm thuốc nổ thuốc súng như điamit nitroglixerin TNT trinitroluen . b Khi bị khử bởi hiđro mới sinh thì biến thành amin. Ví dụ 4. Điều chế Các hợp chất nitro được điều chế bằng phản ứng nitro hoá các hiđrocacbon. - Các hiđrocacbon no mạch hở - Các hiđrocacbon thơm Amin 1. Cấu tạo Amin là dẫn xuất của NH3 khi thay thế một hay nhiều nguyên tử H bằng gốc hiđrocacbon. Cũng có thể xem amin như dẫn xuất của hiđrocacbon khi thay thế nguyên tử H bằng nhóm NH2. - Phân loại bậc của amin Tùy theo sô nhóm NH2 ta có monoamin điamin . Ví dụ - Trong phân tử amin giông trong phân tử NH3 nguyên tử N có 1 cặp electron không phân chia. Vì thế amin có khả năng kết hợp proton H thể hiện tính bazơ. Nếu R là gôc no mạch hở có khuynh hướng đẩy electron làm tăng điện tích âm ở N làm tăng khả năng kết hợp H nghĩa là làm tăng tính bazơ. Amin bậc cao có tính bazơ mạnh hơn amin bậc thấp. Nếu R là nhân benzen có khuynh hướng hút electron ngược lại làm giảm tính bazơ của amin tính bazơ yếu hơn NH3 2. Tính chất vật lý a Các amin mạch hở Những chất đơn giản nhất CH3 - NH2 C2H5 - NH2 là những chất khí tan nhiều trong nước có mùi đặc trưng giông NH3. Khi khôi lượng phân tử tăng dần các amin chuyển dần sang lỏng và rắn độ tan trong nước cũng giảm dần. Ví dụ. Chất CH3CH2 CH3 2NH C2H5NH2 C2H4 NH2 2 Nhiệt độ sôi -6 3oC 6 9oC 16 6oC 116 .
