Hêraclit (khoảng 540-475 TCN) xuất thân từ nhà nước thị thành Ephec thuộc vùng Tiểu Á của Hy Lạp và thuộc hoàng tộc Côdoridop. Ông sống trong thời kỳ lịch sử căng thẳng của các nhà nước thị thành Hy Lạp, khi mà dân thường đã dành được thắng lợi trong cuộc đấu tranh gay gắt với tầng lớp quý tộc dòng dõi. | “Chiến tranh” vừa là cuộc đấu tranh giữa các mặt đối lập vừa là sự thống nhất của chúng. Cuộc đấu tranh không những là sự đối lập mà còn là sự liên hệ giữa các mặt đối lập. Hêraclit còn cho rằng đấu tranh là nguồn gốc của mọi cái đang diễn ra trong vũ trụ và đó là một mặt trong “sự sống” của mọi cái đang diễn ra. Mặt khác trong “sự sống” ấy là tính hòa hợp, tính có trật tự, tính hài hòa. Một chỉnh thể thống nhất bao giờ cũng tồn tại với các mặt đối lập của nó, giống như cái ác bao giờ cũng tồn tại với các mặt đối lập của nó là cái thiện, cái chết với mặt đối lập của nó là cái sống và ngươc lại Vấn đề là ở chỗ mặt đối lập nào chiếm ưu thế trong một thời điểm cụ thể. Hêraclit cho rằng đấu tranh giữa các mặt đối lập là hiện tượng phổ biến trong vũ trụ, không có đấu tranh sẽ không có bất cứ sự hài hòa nào và ngược lại khi đấu tranh không còn thì mọi cái cũng biến mất. Điều đó cho thấy trong quan niệm của Hêraclit đấu tranh giữa các mặt đối lập là tất yếu, là quy luật tất yếu của vũ trụ, là Logos vũ trụ. Với ông, đấu tranh của các mặt đối lập là mang tính phổ biến, là nguồn gốc ra đời của mọi sự vật hiện tượng trong vũ trụ.
