MẠN KINH TỬ (蔓荆子) Fructus Viticis Tên khác: Quan âm, Đẹn ba lá, Từ bi biển, Vạn kim tử, mác nim (Tày), Indian wild pepper (Anh). Tên khoa học: Vitex trifolia L., họ Cỏ roi ngựa (Verbenaceae). Mô tả: Cây: Cây nhỏ hay cây bụi. Cành non có 4 cạnh, có lông mềm, mầu xám nhạt; cành già tròn, nhẵn, mầu nâu. Lá kép mọc đối, 3 lá chét (lá ở ngọn có hoa thường đơn), lá chét hình trứng, gốc tròn, đầu tù hoặc hơi nhọn, mép nguyên, mặt trên nhẵn hoặc đen lại khi khô, mặt dưới phủ đầy lông trắng, lá. | Cây thuốc vị thuốc Đông y - MẠN KINH TỬ Cây Mạn kinh Vị thuốc Mạn kinh tử MẠN KINH TỬ OJT Fructus Viticis Tên khác Quan âm Đẹn ba lá Từ bi biển Vạn kim tử mác nim Tày Indian wild pepper Anh . Tên khoa học Vitex trifolia L. họ Cỏ roi ngựa Verbenaceae . Mô tả Cây Cây nhỏ hay cây bụi. Cành non có 4 cạnh có lông mềm mầu xám nhạt cành già tròn nhẵn mầu nâu. Lá kép mọc đối 3 lá chét lá ở ngọn có hoa thường đơn lá chét hình trứng gốc tròn đầu tù hoặc hơi nhọn mép nguyên mặt trên nhẵn hoặc đen lại khi khô mặt dưới phủ đầy lông trắng lá chét giữa lớn hơn lá vò ra có mùi thơm cuống dài 1-3cm. Cụm hoa là một chùy tận cùng đôi khi có lá ở gốc có lông dày mang nhiều xim mọc đối mỗi xim có 2-3 hoa mầu tím nhạt hoặc lam nhạt lá bắc nhỏ hình dải đài hình chuông có lông trắng 5 răng nhỏ đều tràng hình trụ có lông mặt ngoài trừ phần gốc môi trên có 2 thùy ngắn môi dưới 3 thùy thùy giữa lớn hơn hai thùy bên nhị 4 thò ra ngoài. Quả hạch hình cầu có rãnh nhỏ rộng khoảng 6mm. Mùa hoa quả tháng 5-7. Loài này còn có một thứ Vitex trifolia L. f. var. ovata Thunb. Makino gọi là Mạn kinh lá nhỏ Quan âm biển cây chỉ cao 10-20cm thân mọc bò lá chỉ có 1 lá chét. Cũng được dùng. Dược liệu Quả hình cầu đường kính 4 - 6 mm mặt ngoài màu xám đen hoặc nâu đen phủ lông nhung màu xám nhạt như sương có 4 rãnh dọc nông đỉnh hơi lõm đáy có đài tồn tại màu xám nhạt và cuống quả ngắn. Đài hoa bao bọc 1 3 - 2 3 quả có 5 răng trong đó có 2 răng xẻ tương đối sâu được phủ kín lông tơ mượt. Chất nhẹ và cứng khó đập vỡ. Mặt cắt ngang quả có 4 ô mỗi ô có một hạt. Mùi thơm đặc biệt vị nhạt hơi cay. Bộ phận dùng Dược liệu là quả chín đã phơi hay sấy khô của cây Mạn kinh Fructus Vitici . Phân bố Cây mọc hoang ở các vùng rừng núi và ven biển nước ta. Thu hái Thu hoạch vào mùa thu lấy quả đã già loại bỏ tạp chất phơi hay sấy khô. Thành phần hoá học Quả chứa vitexin và tinh dầu. Lá chứa tinh dầu trong đó có L-pinen camphen teroinyl acetal diterpen alcol các flavonoid .
