MỘC TẶC (木贼) Herba Equiseti debilis Tên khác: Tiết cốt thảo, Mộc tặc thảo, Bút đầu thái, Cỏ tháp bút, Búa lọ phì nọi (Thái). Tên khoa học: Equisetum debile Roxb., họ Mộc tặc (Equisetaceae). Mô tả: Cây: Cây thảo, sống lâu năm, có thể cao đến 1m. Thân rễ dài, chia đốt, mọc bò ở dưới mặt đất. Thân cây mọc đứng, hình trụ rỗng (trừ các mấu), có nhiều khía rãnh dọc, mang phần sinh sản (hữu thụ) và phần không sinh sản (bất thụ). Phần không sinh sản có thể dài đến 20cm, chia thành từng dóng, có rãnh. | Cây thuốc vị thuốc Đông y - MỘC TẶC Cây Mộc tặc MỘC TẶC tt Herba Equiseti debilis Tên khác Tiết cốt thảo Mộc tặc thảo Bút đầu thái Cỏ tháp bút Búa lọ phì nọi Thái . Tên khoa học Equisetum debile Roxb. họ Mộc tặc Equisetaceae . Mô tả Cây Cây thảo sống lâu năm có thể cao đến 1m. Thân rễ dài chia đốt mọc bò ở dưới mặt đất. Thân cây mọc đứng hình trụ rỗng trừ các mấu có nhiều khía rãnh dọc mang phần sinh sản hữu thụ và phần không sinh sản bất thụ . Phần không sinh sản có thể dài đến 20cm chia thành từng dóng có rãnh dọc ở mỗi mấu có một vòng lá rất nhỏ dính liền nhau ở gốc thành bẹ hình ống phía trên ống chia răng mầu nâu ứng với số rãnh của dóng. Phần sinh sản gồm túi bào tử mọc ở mặt dưới những lá biến đổi thành vẩy. Các vẩy này tụ họp thành bông thuôn ở ngọn thân nom như đầu nhọn của chiếc bút lông. Bào tử hình cầu. Mùa sinh sản tháng 10-12. Dược liệu Nhiều đoạn thân và cành hình ống dài 7 - 15 cm có khi tới 30 cm đường kính 0 1 - 0 2 cm màu nâu sẫm. Cành màu lục nhạt hơi vàng hay xám tro có nhiều rãnh dọc song song mỗi rãnh này ứng với 1 lỗ khuyết trong phần vỏ. Cành chia thành nhiều đốt. Mỗi mấu mang một vòng lá nhỏ hình sợi màu nâu dẹt ở gốc và dính liền nhau thành một bẹ màu lục nhạt có răng cưa ôm lấy cành. Thường lá dạng sợi rụng đi chỉ còn bẹ. Ở mỗi mấu có nhiều nhánh con mọc vòng gốc mỗi nhánh con có 1 bẹ hình ống ngắn màu nâu. Chất giòn dễ bẻ gẫy. Mặt ngoài cành sờ ráp tay do biểu bì có chất silic. Bẻ đôi cành thấy gióng rỗng mấu gần đặc. Bộ phận dùng Phần trên mặt đất đã phơi hay sấy khô của cây Mộc tặc Herba Equiseti debilis Phân bố Mộc tặc thường gặp ở các tỉnh miền núi và trung du mọc thành đám nhỏ ở đất dọc theo bờ suối bờ ruộng nước sát chân núi. Thu hái Thu hoạch vào mùa hạ hoặc thu. Cắt lấy phần trên mặt đất loại bỏ tạp chất phơi âm can đến khô. Thành phần hoá học Trong Mộc tặc có các Acid Silixic chất béo phytosterol acid equisetic chất saponin gọi là equisetonin các chất alcaloid equisetin và nicotin palustrin 3-methoxypyridin ngoài ra còn có .
