Hồ Quý Ly là nhân vật lịch sử lớn của VN vào cuối thể kỷ XIV đầu thế kỷ XV. Ông có nhiều đặc điểm nổi bật mà có thể nói trước và sau ông, trong chế độ quân chủ VN, chưa nhà chính trị nào có đường lối trị nước toàn diện và táo bạo bằng, cũng chưa có nhà lãnh đạo nào thực hiện chủ trương pháp trị kiên quyết, triệt để bằng. Sử cũ chép lai lịch Hồ Quí Ly không rõ về năm sinh và năm mất của ông (1), chỉ ghi những chi tiết. | Hô Quí Ly - Nhà pháp trị Hồ Quý Ly là nhân vật lịch sử lớn của VN vào cuối thể kỷ XIV đầu thế kỷ XV. Ông có nhiều đặc điểm nổi bật mà có thể nói trước và sau ông trong chế độ quân chủ VN chưa nhà chính trị nào có đường lối trị nước toàn diện và táo bạo bằng cũng chưa có nhà lãnh đạo nào thực hiện chủ trương pháp trị kiên quyết triệt để bằng. Sử cũ chép lai lịch Hồ Quí Ly không rõ về năm sinh và năm mất của ông 1 chỉ ghi những chi tiết về nhân vật Quí Ly trên chính trường cuối nhà Trần cuối thế kỷ XIV và nhà Hồ 1400-1407 . Lúc đầu với vai trò của một đại thần phu chính triều Trần ông đã từng bước đem tư tưởng của mình ra thực hiện song vì chưa nắm được quyền lực một cách trọng vẹn trong tay nên ông không có đủ điều kiện thực hiển cải cách đến nơi đến chốn. Từ đó ông quyết tâm tổ chức vận động chính trị để làm cuộc đảo chính tháng hai năm Canh Thìn 1400 giành lấy chính quyền và trực tiếp điều khiển công cuộc cải cách trên cương vị một ông vua một Thái thượng hoàng - người có quyền lực tối cao cả nước. Hồ Quí Ly là một nhà tư tưởng đồng thời là nhà cải cách với đường lối thật toàn diện và táo bạo. Chỉ trong thời gian tương đối ngắn ngủi hơn năm năm cuối nhà Trần và chưa đầy bảy năm trị vì của nhà Hồ những việc làm thực tế của Quí Ly cho thấy ông đã vạch ra và quyết tâm thực hiện cải cách khắp mọi lĩnh vực chính trị hành chính quốc phòng kinh tế tài chính văn hoá - tư tưởng giao dục y tế xã hội . Tư tưởng nào của ông cũng mới mẻ hành động nào của ông cũng trọng đại có tác dụng thúc đẩy xã hội đổi mới. Bằng cải cách chính trị Hồ Quí Ly tổ chức và vận dụng bằng đảng cùng những người đồng tâm hiệp ý với ông từng bước nắm giữ những vị trí then chốt trong chính quyền và quân đội rồi cuối cùng ông chiếm lấy cả ngôi vua. Việc làm này vào thời buổi ấy do ảnh hưởng nặng nề của Tống Nho có thể nói hầu hết mọi người trong xã hội - từ giới vương hầu quý tộc tri thức nho sĩ đến quần chúng nhân dân lao động - ai ai cũng đều lên án nguyền rủa . Thế mà ông đã dám nghĩ dám làm. Có thể