Nguyễn Trãi sinh năm 1380, hiệu là Ức Trai, quê ở Chi Ngại (Chí Linh, Hải Dương) sau dời về Nhị Khê (Thường Tín, Hà Tây). Cha là Nguyễn Phi Khanh, một học trò nghèo, học giỏi, đỗ thái học sinh (tiến sĩ). Mẹ là Trần Thị Thái, con Trần Nguyên Đán, một Qúy Tộc đời Trần. Lên sáu tuổi, mất mẹ, lên mười tuổi, ông ngoại qua đời, ông về ở Nhị Khê, nơi cha dạy học. Năm hai mươi tuổi, năm 1400, ông đỗ thái học sinh và hai cha con cùng ra làm quan với nhà. | Nguyễn Trãi TIỂU SỬ Nguyễn Trãi sinh năm 1380 hiệu là Ức Trai quê ở Chi Ngại Chí Linh Hải Dương sau dời về Nhị Khê Thường Tín Hà Tây . Cha là Nguyễn Phi Khanh một học trò nghèo học giỏi đỗ thái học sinh tiến sĩ . Mẹ là Trần Thị Thái con Trần Nguyên Đán một Qúy Tộc đời Trần. Lên sáu tuổi mất mẹ lên mười tuổi ông ngoại qua đời ông về ở Nhị Khê nơi cha dạy học. Năm hai mươi tuổi năm 1400 ông đỗ thái học sinh và hai cha con cùng ra làm quan với nhà Hồ. Năm 1407 giặc Minh cướp nước tạ Nguyễn Phi Khanh bị chúng đưa sang Trung Quốc. Nguyễn Trãi và một người em đi theo chăm sóc. Nghe lời cha khuyên ông trở về nhưng bị quân Minh bắt giữ. Sau đó ông tìm theo Lê Lợị Suốt mười năm chiến đấu ông đã góp công lớn vào chiến thắng vẻ vang của dân tộc. Đầu năm 1428 quét sạch quân thù ông hăm hở bắt tay vào xây dựng lại nước nhà thì bỗng dưng bị nghi oan và bắt giam. Sau đó ông được tha nhưng không còn được tin cậy như trước. Ông buồn xin về Côn Sơn. Đó là vào những năm 1438 - 1440. Năm 1440 Lê Thái Tông mời ông trở lại làm việc và giao cho nhiều công việc quan trọng. Ông đang hăng hái giúp vua thì xảy ra vụ nhà vua chết đột ngột ở Trại Vải Lệ Chi Viên Bắc Ninh . Vốn chứa thù từ lâu đối với Nguyễn Trãi bọn gian tà ở triều đình vu cho ông âm mưu giết vua khép vào tội phải giết cả ba họ năm 1442. Nỗi oan tày trời ấy hơn hai mươi năm sau 1464 Lê Thánh Tông mới giải tỏa rồi cho sưu tầm lại thơ văn ông và tìm người con trai sống sót cho làm quan. Nhìn chung ở cuộc đời Nguyễn Trãi nổi lên hai điêm cơ bản sau Nguyễn Trãi là bậc đại anh hùng dân tộc và là một nhân vật toàn tài hiếm có của lịch sử Việt Nam trong thời đại phong kiến. Ở Nguyễn Trãi có một nhà chính trị một nhà quân sự một nhà ngoại giao một nhà văn hóa một nhà văn một nhà thơ tầm cỡ kiệt xuất. Nhưng Nguyễn Trãi cũng là một người đã phải chụi những oan khiên thảm khốc do xã hội củ gây nên cũng tới mức hiếm có trong lịch sử. SỰ NGHIỆP THƠ VĂN Nhà văn nhà thơ lớn là anh hùng dân tộc Nguyễn Trãi còn là nhà văn nhà thơ lớn. Ông còn
