Kiến thức về mối quan hệ giữa thủy điện và lũ lụt ở Việt Nam 1 GIỚI THIỆU Mục đích gồm (1) trình bày một số khái niệm căn bản của kỹ thuật thủy điện (hydropower engineering) cho những người không ở trong ngành chuyên môn này; và (2) bàn về vấn đề lũ lụt ở Việt Nam và vai trò các hồ chứa thủy điện. Một số danh từ kỹ thuật tiếng Việt được chua thêm tiếng Anh trong ngoặc đơn để làm rõ nghĩa hơn. Trong trường hợp phải đề cập một chi tiết nặng về kỹ thuật, phần. | Kiến thức về mối quan hệ giữa thủy điện và lũ lụt ở Việt Nam 1 GIỚI THIỆU Mục đích gồm 1 trình bày một số khái niệm căn bản của kỹ thuật thủy điện hydropower engineering cho những người không ở trong ngành chuyên môn này và 2 bàn về vấn đề lũ lụt ở Việt Nam và vai trò các hồ chứa thủy điện. Một số danh từ kỹ thuật tiếng Việt được chua thêm tiếng Anh trong ngoặc đơn để làm rõ nghĩa hơn. Trong trường hợp phải đề cập một chi tiết nặng về kỹ thuật phần chú thích ở cuối bài sẽ giải thích rõ hơn tuy rằng khá vắn tắt cho những độc giả hiếu kỳ . Tác giả hy vọng là phần 1 sẽ giúp người đọc có một vốn liếng tối thiểu để có thể hiểu rõ hơn khi đọc một bản tin trên báo chí có ít nhiều liên quan đến thủy điện. Ví dụ lũ lụt làm vỡ đập có phải là một chuyện tự nhiên hay là một sai sót trong thiết kế và xây dựng Thủy điện có thể giúp chống lũ được không hay có thể làm tình hình lụt lội ở hạ lưu trở nên tồi tệ hơn Phần 2 sẽ bàn về một vấn đề có tính thời sự ở Việt Nam là hồ chứa thủy điện và nhiệm vụ chống lũ flood control hay điều tiết lũ flood regulation và một số biện pháp đề nghị. KIẾN THỨC CĂN BẢN VỀ KỸ THUẬT THỦY ĐIỆN Vì sức hút của trái đất trọng lực nên nước chảy từ chỗ cao xuống chỗ thấp. Chênh lệch độ cao càng nhiều độ dốc lớn thì nước chảy càng nhanh càng mạnh. Cái lực của nước chảy này có thể khai thác để tạo ra năng lượng và lưu lượng nước flow rate discharge càng nhiều thì càng tạo ra nhiều năng lượng. Như vậy thủy điện là cách tạo ra năng lượng điện dùng sức nước chảy để quay máy phát điện generator qua trung gian tuộc-bin thủy lực hydraulic turbine . Nói chung hiệu suất efficiency của tuộc-bin và máy phát điện rất cao hơn 95 nên công suất của một nhà máy phát điện tùy thuộc phần lớn vào thế năng của nước và lưu lượng nước chảy qua tuộc-bin. Đây là hai thông số quan trọng khi thiết kế và xây dựng một nhà máy thủy điện. Đập và hồ chứa Các nhà máy thủy điện cỡ vừa và cỡ lớn thường có hồ chứa vì hồ chứa đáp ứng được hai mục đích i nâng cao mực nước phía thượng lưu của .