Ai cũng hiểu là không nhà kinh doanh nào làm “không công” cái gì cho người khác mà tồn tại được ngày này sang ngày khác. Bất cứ loại dịch vụ nào cũng vậy, người ta dựa vào các khoản lệ phí, tiền công để tiếp tục phục vụ mọi người. Nhất là trong lĩnh vực tài chính, nó chồng đống lên nhau nhiều thứ lệ phí bất cứ người nộp đơn vay tiền nào cũng cảm thấy “chóng mặt”. | Consumer Reports, “người vay tiền cẩn thận với lệ phí”. Trần Phương Minh Ai cũng hiểu là không nhà kinh doanh nào làm “không công” cái gì cho người khác mà tồn tại được ngày này sang ngày khác. Bất cứ loại dịch vụ nào cũng vậy, người ta dựa vào các khoản lệ phí, tiền công để tiếp tục phục vụ mọi người. Nhất là trong lĩnh vực tài chính, nó chồng đống lên nhau nhiều thứ lệ phí bất cứ người nộp đơn vay tiền nào cũng cảm thấy “chóng mặt”. Tại Mỹ, Anh và một số nước châu Âu khác, đại đa số những người vay tiền để mua nhà hoặc tái tài trợ lại món nợ trên căn nhà đều không hiểu rõ lắm về các khoản lệ phí ghi trên bản ước lượng phí tổn của vụ vay nợ. Hầu hết đều “nghe giải thích làm sao biết làm vậy” chứ thật tình các loại lệ phí đó có chính đáng không thì hoàn toàn mù tịt. Ðối với một cá nhân, chi phí cho một lần vay nợ mua nhà trên dưới USD nếu có “bị móc túi” thêm do người đại diện nhà tài trợ “hơi tham lam” thì cũng chỉ từ vài chục tới một hai trăm ngay khi xong thủ tục giấy tờ. Tuy nhiên, theo một bản phúc trình của tạp chí Consumer Reports (CR) mới đây, các công ty và các doanh nhân cả nước Mỹ đã chi ra đến 216 tỷ USD để trả các loại lệ phí cho tất cả các loại dịch vụ tài chính, thì đây lại là con số khổng lồ cần phải lưu ý. Một điều làm cho giới tiêu thụ “không biết thế nào mà lần” và “nhà tài trợ hay ngân hàng nào lương thiện hơn?” Vì đọc trên các quảng cáo báo chí hoặc truyền thanh truyền hình, người ta thấy thật hấp dẫn. Chẳng hạn: Tất cả mọi thứ lệ phí chỉ tối đa là 395 USD. Hoặc là: Không tính tiền lấy bản tiểu sử tín dụng (credit report), không tốn tiền giám định trị giá nhà (appraisal report) . Không có ai “làm chùa” cái gì cho ai cả, nhất là trong lĩnh vực dịch vụ tài chính. Chuyên viên giám định trị giá bất động sản phải được trả công, đây là điều chắc chắn. Công ty cung cấp bản tiểu sử tín dụng phải được trả tiền, đây cũng là điều chắc chắn. Và nhiều thứ lệ phí khác cũng phải trả tiền mới có người làm hầu hoàn tất mọi thủ tục cho một hồ sơ vay .
