Điện tường và từ trường không tồn tại độc lập mà có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Từ trường biến thiên sẽ làm xuất hiện điện trường xoáy và ngược lại, điện trường biên thiên sẽ làm xuất hiện từ trường. Như vậy, điện trường và từ trường có thể chuyển hoá qua lại, chúng là hai mặt của một trường thống nhất – trường điện từ. Nhà Bác học vĩ đại người Anh, Maxwell đã khám phá ra mối liên hệ này và xây dựng nên lý thuyết tổng quát về điện – từ trường. § . | 336 Giáo Trình Vật Lý Đại Cương - Tập 1 Cơ - Nhiệt - Điện Chương 16 ĐIỆN TỪ TRƯỜNG Điện tường và từ trường không tồn tại độc lập mà có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Từ trường biến thiên sẽ làm xuất hiện điện trường xoáy và ngược lại điện trường biên thiên sẽ làm xuất hiện từ trường. Như vậy điện trường và từ trường có thể chuyển hoá qua lại chúng là hai mặt của một trường thống nhất -trường điện từ. Nhà Bác học vĩ đại người Anh Maxwell đã khám phá ra mối liên hệ này và xây dựng nên lý thuyết tổng quát về điện - từ trường. THUYẾT MAXWELL VỀ ĐIỆN TỪ TRƯỜNG 1 - Luận điểm Maxwell thứ nhất - điện trường xoáy Xét một mạch kín đứng yên trong từ trường biến thiên. Từ thông qua mạch kín đó thay đổi làm trong mạch xuất hiện dòng điện cảm ứng. Sự xuất hiện dòng điện cảm ứng chứng tỏ trong mạch phải tồn tại một trường lực lạ. Phân tích các kết quả thực nghiệm của Faraday Maxwell cho rằng trường lực lạ ở đây chính là điện trường. Nhưng điện trường này không phải là điện trường tĩnh vì như ta đã biết điện trường tĩnh không thể làm di chuyển điện tích theo mạch kín được. Maxwell cho rằng điện trường đó phải là điện trường xoáy. Theo Maxwell mạch điện kín không phải là nguyên nhân gây ra điện trường xoáy mà nó chỉ là phương tiện giúp ta nhận biết sự tồn tại của điện trường xoáy. Nguyên nhân gây ra điện trường xoáy chính là sự biến thiên của từ trường. Từ đó Ông đưa ra luận điểm thứ nhất Mọi từ trường biên thiên theo thời gian đều làm xuất hiện một điện trường xoáy . Khác với điện trường tĩnh điện trường xoáy có các đường sức khép kín và lưu thông của vectơ cường độ điện trường xoáy dọc theo một được cong bất kỳ không những phụ thuộc vào vị trí điểm đầu và điểm cuối mà còn phụ thuộc vào hình dạng đường cong mà ta tính lưu thông. Vì thế lưu thông của vectơ cường độ điện trường xoáy dọc theo một được cong kín bất kỳ là khác không. Chính vì vậy điện trường xoáy đóng vai trò là trường lực lạ tạo ra suất điện động làm di chuyển điện tích trong mạch tạo thành dòng điện khép kín. .