Nhà Hậu Lê Thời kỳ phân tranh (1533 – 1788) 1 LỊCH TRIỀU LƯỢC KỶ 1. Nam triều Bắc triều 2. Trịnh Nguyễn phân tranh Nước Nam ta từ khi Ngô Vương Quyền đánh đuổi được quân Nam Hán, vua Đinh Tiên Hoàng dẹp yên được loạn Thập nhị Sứ quân lập thành một nước tự chủ, đời nọ qua đời kia kế truyền được non 600 năm. Đến đầu thập lục thế kỷ, bởi vì vua nhà Lê hoang dâm vô độ, bỏ việc chính trị đổ nát, cho nên trong nước loạn lạc, nhà Mạc nhân dịp mà làm. | Nhà Hậu Lê Thời kỳ phân tranh 1533 - 1788 1 LỊCH TRIỀU LƯỢC KỶ 1. Nam triều Bắc triều 2. Trịnh Nguyễn phân tranh Nước Nam ta từ khi Ngô Vương Quyền đánh đuổi được quân Nam Hán vua Đinh Tiên Hoàng dẹp yên được loạn Thập nhị Sứ quân lập thành một nước tự chủ đời nọ qua đời kia kế truyền được non 600 năm. Đến đầu thập lục thế kỷ bởi vì vua nhà Lê hoang dâm vô độ bỏ việc chính trị đổ nát cho nên trong nước loạn lạc nhà Mạc nhân dịp mà làm sự thoán đoạt. Nhà Lê tuy đã mất ngôi nhưng lòng người còn tưởng nhớ đến công đức của vua Thái Tổ và vua Thánh Tông cho nên lại theo phò con cháu nhà Lê trung hưng lên ở phía nam lập ra một triều đình riêng ở vùng Thanh Hoá Nghệ An để chống nhau với nhà Mạc. Ây là thành ra Nam triều và Bắc triều hai bên đánh nhau trong năm sáu mươi năm trời. Đến khi nhà Lê nhờ có họ Trịnh giúp rập dứt được nhà Mạc tưởng là giang sơn lại nhất thống như cũ ai ngờ họ Trịnh và họ Nguyễn lại sinh ra lòng ghen ghét gây nên mối thù oán rồi mỗi họ hùng cứ một phương chia nước ra làm hai mảnh họ Nguyễn giữ xứ Nam họ Trịnh giữ xứ Bắc mỗi họ chiếm giữ một xứ để làm cơ nghiệp riêng của mình. Từ đó giang sơn chia rẽ Nam Bắc phân tranh ấy là một thời đại riêng trong lịch sử nước ta vậy. Nhà Hậu Lê từ khi trung hưng lên con cháu vẫn giữ ngôi làm vua nhưng quyền chính trị ở cả họ Trịnh. Còn ở phái nam thì từ sông Linh Giang trở vào là cơ nghiệp của họ Nguyễn. Tuy vậy hai họ chỉ xưng chúa chứ không xưng vua và bề ngoài vẫn tôn phù nhà Lê. Sau này ta hãy chép tóm cả các đời vua và các đời chúa để cho rõ sự kế truyền. Còn những công việc về thời bấy giờ thì ta sẽ bàn riêng ra từng mục cho rõ ràng. I. NAM TRIỀU BẮC TRIỀU NAM TRIỀU LÊ TRANG TÔNG 1533 - 1548 Niên hiệu Nguyên Hoà Trang Tông huý là Duy Ninh con rốt vua Chiêu Tông. Ông Nguyễn Kim lập ngài lên làm vua ở đất Cầm Châu Lào sau đưa ngài về Thanh Hoá lập hành điện ở Vạn Lại. Trang Tông làm vua được 16 năm thọ 31 tuổi. LÊ TRUNG TÔNG 1548 - 1556 Niên hiệu Thuận Bình Trung Tông huý là Duy Huyên con vua Trang Tông. .
