CHƯƠNG V AI CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐỜI ĐƯỢC HƠN CẢ? 1. TA HÃY TỰ TÌM LẤY TA: TRANG TỬ Trong chương này tôi rán trình bày vài quan niệm của các triết gia Trung Hoa về một lối sống kiểu mẫu. Tuy họ khác nhau về học thuyết, nhưng hết thảy đều nhận rằng muốn sống một đời sống sung sướng thì chúng ta phải minh triết và có dũng khí. Quan niệm tích cực của Mạnh Tử và quan niệm viên hoạt hiếu hoà của Lão Tử hoà hợp với nhau trong triết lí Trung Dung mà tôi muốn coi. | CHƯƠNG V AI CÓ THỂ ẢNH HƯỞNG ĐỜI ĐƯỢC HƠN CẢ 1. TA HÃY TỰ TÌM LẤY TA TRANG TỬ Trong chương này tôi rán trình bày vài quan niệm của các triết gia Trung Hoa về một lối sống kiểu mẫu. Tuy họ khác nhau về học thuyết nhưng hết thảy đều nhận rằng muốn sống một đời sống sung sướng thì chúng ta phải minh triết và có dũng khí. Quan niệm tích cực của Mạnh Tử và quan niệm viên hoạt hiếu hoà của Lão Tử hoà hợp với nhau trong triết lí Trung Dung mà tôi muốn coi là một tôn giáo chung của dân tộc Trung Hoa. Sự xung đột giữa động Mạnh Tử và tĩnh của Lão Tử rút cục đưa tới một sự thoả hiệp này là dân tộc Trung Hoa tự lấy làm mãn nguyện trong một thế giới rất không hoàn mĩ tức cõi trần này. Do đó mà có một triết lí sáng suốt vui vẻ và đời sống điển hình của triết lí đó là đời sống của Đào Uyên Minh một thi nhân mà tôi cho là vĩ đại nhất có tư cách điều hoà nhất của Trung Quốc. Tất cả các triết gia Trung Hoa đều nhận trong thâm tâm rằng chỉ có mỗi vấn đề này là khá quan trọng làm sao hưởng đời được và ai hưởng được đời hơn cả Không truy cầu sự toàn thiện không đeo đuổi những mục đích hão huyền không tìm hiểu những cái không thể biết được bản chất tầm thường của con người ra sao thì chịu nhận nó như vậy rồi tự tổ chức lối sống ra sao để có thể yên ổn làm việc nhận sự đau khổ với một tinh thần khoáng đạt và sung sướng ở đời. Chúng ta là ai Đó là vấn đề thứ nhất nhân loại đặt ra. Gần như không thể giải đáp được. Nhưng chúng ta đều nhận rằng cái ta đương lăng xăng về những hoạt động hàng ngày đây không phải hoàn toàn là cái ta chân thực. Chúng ta biết chắc rằng trong cuộc sống chúng ta đã đánh mất một cái gì đó. Khi thấy một người chạy khắp một cánh đồng tìm một vật gì thì một người hiền minh có thể hỏi khách bàng quan câu này Họ đánh mất cái gì vậy Người thì đoán đánh mất một cái đồng hồ người lại đoán đánh mất cây trâm nạm kim cương mỗi người đưa ra một phán đoán. Người hiền minh kia cũng chẳng biết rõ sự thực ra sao đợi cho mọi người đưa ra hết những ức đoán lầm lẫn ra rồi mới bảo Tôi
