CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN 1. TRONG CÁC LOÀI ĐỘNG VẬT CHỈ DUY CÓ CON NGƯỜI LÀ LÀM VIỆC Vậy bữa tiệc nhân sinh đã bày trước mặt ta rồi đấy, chỉ còn mỗi một vấn đề là ta có thèm ăn hay không. Không phải món ăn là quan trọng, thèm ăn mới quan trọng. Khi xét loài người, điều lạ lùng nhất là cái quan niệm về sự làm việc và cái số lượng công việc mà loài người tự bắt mình phải làm. Vạn vật trong vũ trụ đều nhàn tản, duy có loài người là làm việc. | CHƯƠNG VII CẦN BIẾT NHÀN TẢN 1. TRONG CÁC LOÀI ĐỘNG VẬT CHỈ DUY CÓ CON NGƯỜI LÀ LÀM VIỆC Vậy bữa tiệc nhân sinh đã bày trước mặt ta rồi đấy chỉ còn mỗi một vấn đề là ta có thèm ăn hay không. Không phải món ăn là quan trọng thèm ăn mới quan trọng. Khi xét loài người điều lạ lùng nhất là cái quan niệm về sự làm việc và cái số lượng công việc mà loài người tự bắt mình phải làm. Vạn vật trong vũ trụ đều nhàn tản duy có loài người là làm việc để sống. Con người bây giờ phải làm việc vì do những tấn bộ của văn minh đời sống hoá ra phiền phức không tưởng tượng được đủ các bổn phận trách nhiệm lo âu chướng ngại tham vọng do xã hội tạo ra cả. Trong khi tôi ngồi viết ở đây thì một con bồ câu lượn chung quanh gác chuông một giáo đường ngay trước cửa sổ tôi chẳng hề lo lắng rằng sẽ có cái gì ăn không. Tôi nhận rằng bữa cơm của tôi phiền phức hơn bữa ăn của con bồ câu và phải nhờ cả ngàn người làm việc phải nhờ một hệ thống rất phức tạp về văn hóa mậu dịch vận chuyển giao hàng nấu nướng tôi mới có vài món ăn trong mỗi bữa. Cho nên con người khó kiếm được miếng ăn hơn loài vật và nếu một con thú rừng nào lạc vào thành phố mà lại nhận thấy được kiếp lao động khó nhọc của chúng ta thì tất nó sẽ hoài nghi và kinh ngạc lắm. Nó sẽ nghĩ rằng trong vạn vật chỉ có cái con vật đi hai chân là chúng ta mới làm việc. Trừ ít con ngựa kéo xe vài con bò kéo cày ngay những gia súc của chúng ta cũng không làm việc. Con chó săn của cảnh sát ít khi phải làm nhiệm vụ con chó giữ nhà buổi sáng kiếm chỗ nắng ấm ngủ thẳng giấc rồi chơi giỡn gần suốt ngày con mèo quí phái nhất định là không hề làm một việc gì để mưu sinh rồi muốn đi chơi đâu thì đi. Con người siêng năng cũng bị nhốt trong chuồng cũng bị thuần phục như gia súc mà lại không được xã hội nuôi phải làm việc cực khổ để kiếm lấy miếng ăn. Tôi hoàn toàn nhận rằng nhân loại được hưởng nhiều cái lợi như cái vui khoa học cái vui đàm đạo và cái vui ảo tưởng. Nhưng vẫn còn sự tình cốt yếu này là đời sống chúng ta hoá ra phiền phức quá và chín mươi
