Tham khảo tài liệu 'thiết kế thí nghiệm part 5', khoa học tự nhiên, toán học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | Chương 4 Bố trí thí nghiệm một nhân tố 53 Việc so sánh hai trung bình theo LSD thường chỉ dùng để so sánh một số cặp trung bình mà trước khi thí nghiệm chúng ta đã có ý đồ so sánh. Nếu so sánh tất cả các cặp trung bình hay còn gọi là kiểm định sự bằng nhau của tất cả các cặp trung bình multiple comparisons thì mức ý nghĩa không còn là a mà nhỏ đi nhiều do đó các nhà nghiên cứu thống kê đã đề xuất nhiều cách kiểm định khác để đảm bảo mức ý nghĩa a như kiểm định Scheffé Tukey Bonferroni Dunnett kiểm định đa phạm vi multiple range test Duncan Student- Newman -Keuls . . .Trong các chương trình máy tính chuyên về thống kê còn có nhiều cách so sánh khác. Thí dụ muốn so sánh theo Duncan các lần lặp bằng nhau và gọi là r phải sắp các trung bình từ nhỏ đến lớn. Khi so sánh hiệu số các trung bình thì tuỳ theo các trung bình ở kề nhau hay cách nhau một trung bình cách nhau hai trung bình . . .mà dùng các ngưỡng so sánh khác nhau. Việc so sánh tiến hành như sau 1 Tính sai số của trung bình 5- mse r 2 Lấy giá trị rp trong bảng Duncan ứng với bậc tự do dfE nhân với S-. để có khoảng Rp. 3 So sánh hiệu Xj - Xi với Rp . Nếu hai trung bình liền nhau thì lấy p 2 cách nhau một thì p 3 cách nhau hai thì p 4 . . . Nếu hiệu bé hơn hay bằng Rp thì sai khác không có ý nghĩa ngược lại thì sai khác có ý nghĩa. Trong thí dụ trên A2 A1 A3 A4 71 0 79 0 81 4 142 8 826 s- J -Xi 5 12 853 với bậc tự do dfE 16 p 2 3 4 rp 3 0 3 15 3 23 Rp 38 56 40 49 41 52 A1 - A2 79 0- 71 0 8 R2 38 56 A3 - A2 81 4 - 71 0 10 4 R3 40 49 A4 - A2 142 8 - 71 71 8 R4 41 52 A3 - A1 81 4 - 79 0 2 4 R2 38 56 A4 - A1 142 8 - 79 63 8 R3 40 49 A4 - A3 142 8- 81 4 61 4 R2 38 56 Sai khác không có ý nghĩa Sai khác không có ý nghĩa Sai khác có ý nghĩa Sai khác không có ý nghĩa Sai khác có ý nghĩa Sai khác có ý nghĩa Trong ví dụ này các kết luận không khác với so sánh theo LSD 54 Thiết kế thí nghiệm . Kiểu thí nghiệm khối ngẫu nhiên đầy đủ Randomized complete block design - RCBD Như đã nêu trên mô hình thiết kế thí nghiệm kiểu .
