Tham khảo tài liệu 'thiết kế thí nghiệm part 6', khoa học tự nhiên, toán học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | 66 Thiết kế thí nghiệm . Cách phân tích Toàn bộ biến động được hợp thành từ các biến động thành phần hàng cột nghiệm thức và sai số ngẫu nhiên. SSto SSh SSc SSa SSe với các bậc tự do tương ứng a2 - 1 a - 1 a - 1 a - 1 a - 2 a - 1 _ _ì2 SSh a l xi- x I i 1 _ _ ì2 SSc a l xj- x I j1 _ _ ì2 SSa a ị xk-x I k 1 2 A xij - xi - Xj - xk 2 x I 2 _2 i k - x I Bậc tự do dfTO a2 -1 dfH a -1 dfC a - 1 dfA a-1 dfE a-1 a-2 Các trung bình bình phương MSh SSa dfH MSc SSc dfc MSa SSa dfA MSe SSe dfE Giả thiết đối với yếu tố thí nghiệm Ho Các trung bình của các mức bằng nhau với đối thiết H1 Có ít nhất một cặp trung bình khác nhau . Tính Ftn MSa MSe so với giá trị tới hạn F a dfA dfE nếu Ftn F a dfA dfE thì chấp nhận Ho ngược lại thì bác bỏ Ho. Kiểm định đối với hàng và cột thường ít được quan tâm đến vì không mang lại nhiều ý nghĩa tuy nhiên cũng có thể làm tương tự như kiểm định đối với nghiệm thức. Có thể tính nhanh các tổng bình phương như sau Tính tổng hàng THi tổng cột TCj tổng theo từng mức của nhân tố TAk sau đó tính n a X a Tổng toàn bộ giá trị số liệu trong bảng st XxỊj hoặc st 1TH Tính tổng các giá trị số liệu bình phương SST XXx2ịj Số điều chỉnh G st2 n Tổng bình phương toàn bộ Tổng bình phương do hàng Tổng bình phương do cột SSto SST- G SSh STHi2 a - G SSc STCj2 a - G Chương 4 Bố trí thí nghiệm một nhân tố 67 Tổng bình phương do nhân tố SSA STAk2 a - G Tổng bình phương do sai số SSe SSto - SSa - SSh- SSc Bảng phân tích phương sai ANOVA Nguồn biến động df SS MS ftn F tới hạn Nhân tố a-1 SSA MSA MSa MSe F a dfA dfE Hàng a-1 SSh MSh MSh MSe F a dfH dfE Cột a-1 SSC MSC MSc MSe F a dfC dfE Sai số a-1 a-2 SSe MSe Toàn bộ a2 - 1 SSto Ví dụ Mead và cộng sự tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng của thức ăn mùa đông đến sản lượng sữa theo mô hình ô vuông latinh. Có 4 khẩu phần ăn khác nhau A1 A2 A3 A4 4 giai đoạn thí nghiệm 1 2 3 và 4 mỗi giai đoạn kéo dài 3 tuần và có 4 động vật thí nghiệm 1 2 3 và 4 . Mỗi bò ăn từng khẩu phần trong 3 tuần và mỗi bò tham gia ở cả 4 giai đoạn .