Trị số P Trong nghiên cứu khoa học, ngoài những dữ kiện bằng số, biểu đồ và hình ảnh, con số mà chúng ta thường hay gặp nhất là trị số P (mà tiếng Anh gọi là Pvalue). Trong các chương sau đây, bạn đọc sẽ gặp trị số P rất nhiều lần, và đại đa số các suy luận phân tích thống kê, suy luận khoa học đều dựa vào trị số P. Do đó, trước khi bàn đến các phương pháp phân tích thống kê bằng R, cần phải có ý nghĩa của trị số này. . | Hướng dẫn phân tích số liệu và vẽ biểu đồ bằng R 7 Kiểm định giả thiết thống kê và ý nghĩa của trị số P P-value Trị số P Trong nghiên cứu khoa học ngoài những dữ kiện bằng số biểu đồ và hình ảnh con số mà chúng ta thường hay gặp nhất là trị số P mà tiếng Anh gọi là P-value . Trong các chương sau đây bạn đọc sẽ gặp trị số P rất nhiều lần và đại đa số các suy luận phân tích thống kê suy luận khoa học đều dựa vào trị số P. Do đó trước khi bàn đến các phương pháp phân tích thống kê bằng R cần phải có ý nghĩa của trị số này. Trị số P là một con số xác suất tức là viết tắt chữ probability value . Chúng ta thường gặp những phát biểu được kèm theo con số chẳng hạn như Kết quả phân tích cho thấy tỉ lệ gãy xương trong nhóm bệnh nhân được điều trị bằng thuốc Alendronate là 2 thấp hơn tỉ lệ trong nhóm bệnh nhân không được chữa trị 5 và mức độ khác biệt này có ý nghĩa thống kê p hay một phát biểu như Sau 3 tháng điều trị mức độ giảm áp suất máu trong nhóm bệnh nhân là 10 p . Trong văn cảnh trên đây đại đa số nhà khoa học hiểu rằng trị số P phản ánh xác suất sự hiệu nghiệm của thuốc Alendronate hay một thuật điều trị. Có nhiều người hiểu rằng câu văn trên có nghĩa là xác suất mà thuốc Alendronate tốt hơn giả dược là lấy 1 trừ cho . Nhưng cách hiểu đó hoàn toàn sai. Thật vậy rất nhiều người không chỉ người đọc mà ngay cả chính các tác giả của những bài báo khoa học không hiểu đúng ý nghĩa của trị số P. Theo một nghiên cứu được công bố trên tập san danh tiếng Statistics in Medicine 1 tác giả cho biết 85 các tác giả khoa học và bác sĩ nghiên cứu không hiểu hay hiểu sai ý nghĩa của trị số P. Thế thì câu hỏi cần đặt ra một cách nghiêm chỉnh Ý nghĩa của trị số P là gì Để trả lời cho câu hỏi này chúng ta cần phải xem xét qua khái niệm phản nghiệm và tiến trình của một nghiên cứu khoa học. Giả thiết khoa học và phản nghiệm Một giả thiết được xem là mang tính khoa học nếu giả thiết đó có khả năng phản nghiệm . TheoKarl Popper nhà triết học khoa học đặc điểm .
