Malaria là một bệnh lây thường gặp ở các nước sống giữa khoảng 60 độ vĩ Bắc và 40 độ vĩ Nam như Nam Mỹ, Phi Châu, Đông Nam Á. Bệnh do ký sinh trùng Plasmodium gây nên và được truyền từ người này sang người khác qua vết đốt của muỗi Anopheles. Ngày nay có khoảng 2 tỷ 700 triệu người sống trong vùng dịch tễ sốt rét và khoảng 400 triệu người sốt rét hàng năm trong đó có khoảng 2 triệu người chết 2. . | Sốt rét cương 1. Malaria là một bệnh lây thường gặp ở các nước sống giữa khoảng 60 độ vĩ Bắc và 40 độ vĩ Nam như Nam Mỹ Phi Châu Đông Nam Á. Bệnh do ký sinh trùng Plasmodium gây nên và được truyền từ người này sang người khác qua vết đốt của muỗi Anopheles. Ngày nay có khoảng 2 tỷ 700 triệu người sống trong vùng dịch tễ sốt rét và khoảng 400 triệu người sốt rét hàng năm trong đó có khoảng 2 triệu người chết 2. Tác nhân gây bệnh a. Loài Plasmodium Có chừng 140 loài Plasmodium nhưng chỉ 4 loài gây bệnh cho người là Plasmodium falciparum là nguyên nhân gây sốt rét nặng và tử vong. Ở nước ta P. falciparum 70 - 80 P. malariae 1 P. vivax 20 - 29 P. ovale nước ta không có ở châu Phi . trình phát triển Plasmodium phát triển 2 giai đoạn giai đoạn hữu tính ở muỗi giai đoạn vô tính ở người. Giai đoạn hữu tính Muỗi Anopheles cái đốt người mang ký sinh trùng sốt rét hút máu vào trong dạ dày muỗi máu được tiêu hoá. Nếu hồng cầu có giao tử đực và giao tử cái gametocytes khi hồng cầu bị hủy sẽ phóng thích ra dạng các phôi tử gametes các phôi tử phối hợp nhau để thành hợp tử zygotes hợp tử phát triển thành noãn động ockinites rồi nang ocytes nang bám chặt vào thành dạ dày để lớn lên rồi thành các tế bào hình kim được gọi là thoa trùng sporozoites chúng đến thực quản rồi khu trú ở tuyến nước bọt muỗi khi muỗi đốt chúng sẽ vào cơ thể người. Giai đoạn này ngắn hay dài tùy vào nhiệt độ môi trường muỗi và loại ký sinh trùng trung bình khoảng 7-21 ngày. Giai đoạn vô tính có 2 chu kỳ. Chu kỳ ngoại hồng cầu 30 phút sau khi vào cơ thể các thoa trùng xâm nhập vào tế bào gan phát triển thành thể tư dưỡng trophozoites rồi thể phân liệt schizontes chúng phá vỡ tế bào gan và thành các tiết trùng còn gọi là tiểu thể hoa cúc merozoites vào máu để xâm nhập hồng cầu. Chu kỳ này dài 5-7 ngày với P. falciparum 10 -15 ngày với P. vivax . - Đối với các tiểu thể hoa cúc của P. falciparum sau khi vào máu không tồn tại trong gan nữa cho nên không gây ra tái phát xa. - Đối với các .