Khám thần kinh thực vật * Hô hấp: Rối loạn hô hấp (RLHH) trong CTSN được chia ra: RLHH trung ương và RLHH ngoại vi. + RLHH trung ương: - Do trung khu hô hấp ở hành tủy bị kích thích bởi chấn thương (sóng dịch não tủy, phù não do giập não, chèn ép não do máu tụ), - Biểu hiện thở nhanh, nông có thể 30 - 40 lần/phút. - Có thể rối loạn nhịp thở kiểu Cheyne-Stockes, nặng hơn rối loạn kiểu Biot (BN thở hời hợt, chuẩn bị ngừng thở). . | Chấn thương sọ não - Phần 3 e. Khám thần kinh thực vật Hô hấp Rối loạn hô hấp RLHH trong CTSN được chia ra RLHH trung ương và RLHH ngoại vi. RLHH trung ương - Do trung khu hô hấp ở hành tủy bị kích thích bởi chấn thương sóng dịch não tủy phù não do giập não chèn ép não do máu tụ - Biểu hiện thở nhanh nông có thể 30 - 40 lần phút. - Có thể rối loạn nhịp thở kiểu Cheyne-Stockes nặng hơn rối loạn kiểu Biot BN thở hời hợt chuẩn bị ngừng thở . RLHH ngoại vi - Là tình trạng ứ đọng các chất tiết của đường hô hấp trên các chất nôn máu chảy từ miệng và mũi xuống do BN bị hôn mê không có khả năng ho và nuốt nên các chất trên sẽ gây bít tắc đường thở từ từ. - Biểu hiện thở khò khè thở khó khăn và gắng sức có dấu hiệu rút lõm hố thượng đòn. - Do đường hô hấp trên bị bít tắc nên oxy vào phổi và vào máu giảm đồng thời tăng khí cacbonic CO2 trong máu. Khí CO2 tăng gây giãn mạch não nước thoát khỏi lòng mạch vào gian bào gây phù não. - Phù não tăng làm cho BN hôn mê ngày càng sâu hơn. Não thiếu oxy chuyển hoá trong tế bào não trở lên yếm khí các chất như axit pyruvic axit lactic và các gốc tự do được sinh ra nhiều làm cho tình trạng toan hoá não tăng lên tế bào não nhiễm độc và hôn mê ngày càng sâu hơn. - Do vậy việc trước tiên là phải cắt bỏ được vòng luẩn quẩn bệnh lý nói trên nghĩa là phải giải quyết thông khí tốt ngay từ đầu hút đờm rãi chất nôn làm thông đường thở cho thở oxy và mở khí quản sớm thông khí nhân tạo. Mạch Có thể mạch nhanh do đau đớn hoặc do choáng mất máu nếu có rách da đầu hoặc chảy máu trong. Trong CTSN mạch thường chậm - Người ta cho rằng do dây thần kinh X thần kinh phế vị bị kích thích bởi tăng ALNS gây nên. Mạch chậm vừa có ý nghĩa chẩn đoán vừa có ý nghĩa tiên lượng. - Mạch chậm dưới 60 - 50 lần phút mà xuất hiện ngay giờ đầu sau chấn thương là do tổn thương thân não tiên phát tiên lượng cực kỳ nặng. - Nếu mạch chậm dần từ 90 - 80 xuống còn 60 - 50 lần phút cần nghĩ tới chèn ép não do máu tụ. - Mạch chậm dần do máu tụ mà không được mổ kịp thời thì mạch .
