Trực tràng dài khoảng 12 cm, tính từ bờ trên ống hậu môn đến nơi giáp với đại tràng xích-ma. - Mặt sau trực tràng có lớp mỡ khá dày, được gọi là mạc treo trực tràng. - Trực tràng được bao phủ bởi lá tạng của mạc nội chậu (mạc trực tràng). - Phiá trước, trực tràng liên quan với tiền liệt tuyến, túi tinh, bàng quang (nam) hay vách sau âm đạo (nữ). Có một lớp mạc (Denonvillier) ngăn cách giữa tiền liệt tuyến và túi tinh với trực tràng. - Phiá sau, trực tràng liên quan với xương cùng | Sa trực tràng I. Giải phẫu - Trực tràng dài khoảng 12 cm tính từ bờ trên ống hậu môn đến nơi giáp với đại tràng xích-ma. - Mặt sau trực tràng có lớp mỡ khá dày được gọi là mạc treo trực tràng. - Trực tràng được bao phủ bởi lá tạng của mạc nội chậu mạc trực tràng . - Phiá trước trực tràng liên quan với tiền liệt tuyến túi tinh bàng quang nam hay vách sau âm đạo nữ . Có một lớp mạc Denonvillier ngăn cách giữa tiền liệt tuyến và túi tinh với trực tràng. - Phiá sau trực tràng liên quan với xương cùng. Mặt trước xương cùng được phủ bởi lá thành của mạc nội chậu mạc trước xương cùng . Mạc cùng chậu mạc Waldeyer nối mạc trước xương cùng với mạc trực tràng. Giữa mạc cùng chậu và mạc trước xương cùng có đám rối tĩnh mạch trước xương cùng và các nhánh thần kinh cùng. - Phúc mạc chỉ phủ 2 3 trước và hai bên trực tràng. Nơi mà nếp phúc mạc từ mặt trước trực tràng lật lên để phủ mặt sau bàng quang được gọi là ngách trực tràng-bàng quang. Ngách trực tràng-bàng quang cách rìa hậu môn khoảng 7 5 cm cách bờ trên ống hậu môn 3-4 cm bằng chiều dài của một ngón tay. Khi thăm trực tràng ngón tay chạm vào khối u có nghĩa là khối u ở 1 3 dưới trực tràng. - Dần lưu bạch mạch của trực tràng đi theo các cuống mạch chính. Dẫn lưu bạch mạch ở đại tràng và 2 3 trên trực tràng chỉ đi theo một hướng. Dẫn lưu bạch mạch ở 1 3 dưới trực tràng có thể đi theo nhiều hướng lên trên vào nhóm hạch cạnh động mạch chủ sang bên vào nhóm hạch chậu trong hay xuống dưới vào nhóm hạch bẹn . - Hệ mạch của ống hậu môn-trực tràng có hai nguồn gốc i Đoạn bên trong phía sau đường lược Động và tĩnh mạch mạc treo tràng dưới. ii Đoạn bên ngoài và phía ngoài đường lược Động mạch và tĩnh mạch chậu trong. - Các đám rối tĩnh mạch của đoạn trong và ngoài có thể thông với nhau tạo đám rối trực tràng trong và ngoài. Nếu đường tĩnh mạch bị nghẽn có thể gây ra trĩ. II. Sinh lý - Trực tràng là nơi chứa phân tạm .