Vấn đề Nhà nước và thị trường là mối quan tâm hàng đầu của nhiều nhà nghiên cứu kinh tế trong nhiều thập kỷ qua. Vì vậy ở nước ta cũng như nhiều nước trên thế giới muốn tìm tòi mô hình quản lý kinh tế vĩ mô thích hợp và có hiệu quả hơn. | Với sự phát triển của kinh tế thị trường qua các thời kỳ lịch sử xã hội cho thấy nó luôn là động lực thúc đẩy LLSX phát triển và có hiệu quả. Thông qua sự tác động của các qui luật kinh tế thị trường (qui luật giá trị, qui luật cung - cầu, qui luật cạnh tranh ) làm cho nền kinh tế luôn luôn phát triển theo hướng năng động, kích thích tiến bộ kỹ thuật, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và giá thành hạ. Xét trên các góc độ đó thì sự phát triển kinh tế thị trường không hề mâu thuẫn với mục tiêu của CNXH, trái lại trong thời kỳ quá độ cần phải vận dụng kinh tế thị trường như một cơ chế để phục vụ nền kinh tế nhiều thành phần quá độ lên CNXH, có thể để nó xâm nhập vào những quan hệ kinh tế XHCN nhằm thiết lập nên những quan hệ sản xuất phù hợp thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển. Tuy nhiên khi vận dụng cơ chế thị trường trong thời kỳ quá độ lên CNXH cũng cần phải chú ý tới những tác động tiêu cực của nó (như phân hóa người lao động, sùng bái đồng tiền, sự xuống cấp của môi trường ) để có thể khắc phục và hạn chế. Như vậy, khi nhận thức về kinh tế thị trường trong thời kỳ quá độ lên CNXH không thể qui kết mọi tiêu cực trong xã hội và nền kinh tế đều xuất phát từ đó. Phát triển kinh tế thị trường chính là bước đi, cách làm đúng qui luật khách quan, đảm bảo cho mục tiêu của CNXH được thực hiện.
