"Trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu, dù có là tiểu thuyết hay truyện ngắn, cốt truyện thường không đóng một vai trò nào đáng kể. Nhà văn tập trung chú ý vào thân phận con người, tính cách nhân vật và đã huy động vào đấy tâm hồn đa cảm dồi dào ấn tượng tươi mới và xúc động về cuộc sống, bút pháp chân thực và một giọng văn trữ tình trầm lắng ấp áp" (Nguyễn Văn Hạnh, Nguyễn Minh Châu những năm 80 và sự đổi mới cách nhìn về con người, Văn học, 1993, số. | Ngòi bút hiện thực của Nguyễn Minh Châu trong tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa Trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu dù có là tiểu thuyết hay truyện ngắn cốt truyện thường không đóng một vai trò nào đáng kể. Nhà văn tập trung chú ý vào thân phận con người tính cách nhân vật và đã huy động vào đấy tâm hồn đa cảm dồi dào ấn tượng tươi mới và xúc động về cuộc sống bút pháp chân thực và một giọng văn trữ tình trầm lắng ấp áp Nguyễn Văn Hạnh Nguyễn Minh Châu những năm 80 và sự đổi mới cách nhìn về con người Văn học 1993 số 3 . Có thể nói Chiếc thuyền ngoài xa là một biểu hiện của xu hướng tìm tòi khám phá trong văn của Nguyễn Minh Châu trở về với đời thường với mảnh đất miền Trung cằn cỗi và cơ cực đau đáu đi tìm câu hỏi cho những phận người trong cuộc sống đời thường trăm đắng ngàn cay. Trên tinh thần quyết liệt đổi mới Nguyễn Minh Châu đã lấy con người làm đối tượng phản ánh thay cho hiện thực đời sống. Mặc dù không phủ nhận văn chương gắn với cái chung với cộng đồng nhưng Nguyễn Minh Châu còn muốn thể hiện một quan niệm văn chương trước hết phải là câu chuyện của con người với muôn mặt phức tạp phong phú với tất cả chiều sâu. Hiện thực của tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa không phải là bức tranh hoành tráng của mảnh đất chiến trường xưa A So từng ghi dấu bao chiến công cũng không phải là những con người tạc dáng đứng hào hùng của mình vào lịch sử. Nhân vật Phùng trở về với mảnh đất từng chiến đấu một người lính năm xưa giờ là phóng viên ảnh trở về ghi lại những vẻ đẹp cuộc sống đời thường cho bộ ảnh lịch quê hương đất nước phản ánh cuộc sống lao động khoẻ khoắn tươi rói của những con người dựng xây đất nước đi tìm vẻ đẹp bí ẩn của màn sương buổi sáng bổ sung cho tấm ảnh lịch hoàn chỉnh . Thế nhưng những gì anh chứng kiến đã khiến anh và những người bạn của mình nhận ra một sự thật gắn với cuộc sống của những người dân chài lam lũ Cuộc sống cứ lênh đênh khắp cả một vùng phá mênh mông. Cưới xin sinh con đẻ cái hoặc lúc nhắm mắt cũng chỉ trên một chiếc thuyền. Xóm .
