Tình hình bệnh sốt rét trên thế giới và Việt Nam hiện nay vẫn còn nghiêm trọng. Bệnh sốt rét gây nhiều tác hại và hình thái lâm sàng, đa dạng, phức tạp. Hàng năm, trên thế giới có hàng trăm triệu người mắc sốt rét và hàng triệu người tử vong. Nước ta có 35 triệu người sống trong vùng sốt rét lưu hành, trong đó 15 triệu người sống trong vùng SR lưu hành nặng. Nghiên cứu sinh bệnh học sốt rét là một phần chủ yếu trong chương trình quốc gia PCSR. . | r l 11 11 1 r 1 1 A Ấ r i Sinh bệnh học ký sinh trùng sôt rét Tình hình bệnh sốt rét trên thế giới và Việt Nam hiện nay vẫn còn nghiêm trọng. Bệnh sốt rét gây nhiều tác hại và hình thái lâm sàng đa dạng phức tạp. Hàng năm trên thế giới có hàng trăm triệu người mắc sốt rét và hàng triệu người tử vong. Nước ta có 35 triệu người sống trong vùng sốt rét lưu hành trong đó 15 triệu người sống trong vùng SR lưu hành nặng. Nghiên cứu sinh bệnh học sốt rét là một phần chủ yếu trong chương trình quốc gia PCSR. 1. Các phương thức nhiễm bệnh sốt rét . Do muỗi truyền Là phương thức chủ yếu. Do muỗi Anopheles cái đã nhiễm KSTSR đốt người. Một con muỗi có thể gây nhiễm nhiều lần và cho nhiều người. Thế giới đã tìm ra 400 loài Anopheles trong đó 80 loài có khả năng truyền bệnh. Việt Nam đã xác định có 61 loài Anopheles trong đó gần 10 loài có khả năng truyền bệnh. - Những Anopheles truyền SR chủ yếu An. minimus Phân bố ở miền núi khắp cả nước An. dius Phân bố ở miền núi rừng rậm từ phía bắc Sông Chu Thanh Hoá trở vào nam. An. sundaicus phân bố ở ven biển nước lợ Nam bộ Từ Phan Thiết trở vào. - Những loài Anopheles truyền SR thứ yếu An. jeyporiensis An. aconitus An. maculatus An. vagus Phân bố ở miền núi khắp cả nước. An. subpictus An. sinensis phân bố ở đồng bằng ven biển nước lợ. . Do truyền máu Người cho máu mang KSTSR không biểu hiện lâm sàng nơi nhận máu không xét nghiệm kỹ sẽ dùng máu bị nhiễm. KSTSR tồn tại được trong máu lưu trữ ở nhiệt độ bảo quản 40c là 15 ngày. Do đưa trực tiếp máu vào tĩnh mạch nên dù KSTSR thuộc chủng cũng không bao giờ có sốt rét tái phát xa vì KSTSR không qua gan. Sau truyền máu 4- 7 ngày bắt đầu có cơn SR điển hình . Sốt rét bẩm sinh Sốt rét truyền qua rau thai nhi . - Phụ nữ có thai mang KSTSR có thể truyền cho bào thai qua dây rau bị tổn thương. - Thuyết bào thai học Từ khi còn là bào thai KSTSR đã từ mẹ sang con vì cứ 5200 hồng cầu bào thai thì có 1 hồng cầu mẹ giao lưu với nhau. Mặt khác người ta đã quan sát thấy rất nhiều thể .