Bàn về kinh tế tư bản tư nhân nói chung và kinh tế tư bản nói riêng đang tồn tại và phát triển ở nước ta còn đụng chạm đến khía cạnh tình cảm cách mạng của người cộng sản, tức là vấn đề bóc lột. Lẽ nào sau bao nhiêu năm đấu tranh chống CNTB, đế quốc, giải phóng dân tộc rồi, chúng ta lại chấp nhận cho mở rộng phạm vi kinh doanh TBCN, kể cả cho tư bản nước ngoài vào đầu tư thuê mướn nhân công để bóc lột người lao động. | Các ngành địa phương còn lúng túng trong việc cụ thể hoá và thực thi chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế tư bản tư nhân vào ngành mình địa phương mình có nơi còn có phần e ngại dè dặt có tâm lý sợ chệch hướng khi thúc đẩy phát triển kinh tế tư bản tư nhân. Bàn về kinh tế tư bản tư nhân nói chung và kinh tế tư bản nói riêng đang tổn tại và phát triển ở nước ta còn đụng chạm đến khía cạnh tình cảm cách mạng của người cộng sản tức là vấn đề bóc lột. Lẽ nào sau bao nhiêu năm đấu tranh chống CNTB ế quốc giải phóng dân tộc rồi chứng ta lại chấp nhận cho mở rộng phạm vi kinh doanh TBCN kể cả cho tư bản nước ngoài vào đầu tư thuê mướn nhân công để bóc lột người lao động đã có nhiều cuộc hội thảo về vấn đề này nhưng đến đại hội IX vừa rổi khẳng định đảng viên không được bóc lột nhưng để hiểu thế nào là bóc lột thì cần tiếp tục hội thảo cho rõ. Do đó đảng viên làm kinh tế tư bản tư nhân giống như những người đang chờ luận tội. Đây là một vấn đề tế nhị. Về mặt lý luận cơ bản Mác ã chứng minh nguồn gốc lợi nhuận lợi tức ịa tô CNTB ều từ giá trị thặng dư của công nhân làm thuê mà có. Giai cấp tư sản cùng với nhà nước của nó đã hình thành một chế độ bóc lột lao động thặng dư của giai cấp công nhân bằng nhiều hình thức. Kinh tế tư bản tư nhân ở nước ta tổn tại và phát triển trong những điều kiện nào Trong thời kỳ quá độ với nền kinh tế nhiều thành phần dù chúng ta có nhà nước vững mạnh cũng không thể dùng sắc lệnh như Mác nói để xoá bỏ những giai đoạn phát triển tự nhiên của sự vận động xã hội mà chỉ có thể rút ngắn và làm dịu bớt những cơn đau đó . Lý tưởng và thực trạng bao giờ cũng có khoảng cách. Phải đấu tranh và xây dựng trong nhiề thế hệ mới thực hiện được lý tưởng miễn không nóng vội chủ quan hoặc xa rời lý tưởng. Điều đáng quan tâm trên bình diện chống bóc lột trong xã hội ta hiện nay là phải kiên quyết chống bọn tham nhũng vì chính chúng là kẻ bóc lột siêu giai cấp tệ hại nhất đang rút rỉa của cải của nhà nước và nhân dân để làm giàu bất chính phản bội lý tưởng .
