Tràn dịch màng ngoài tim là một tình trạng bệnh lý khá thờng gặp trên lâm sàng. Bệnh có thể hoàn toàn thầm lặng, không có triệu chứng nhng cũng có thể nguy kịch đến tính mạng bệnh nhân trong bệnh cảnh ép tim. Biểu hiện lâm sàng tùy thuộc vào số lợng dịch cũng nh bản chất của dịch. | TRÀN DỊCH MÀNG NGOÀI TIM Tràn dịch màng ngoài tim là một tình trạng bệnh lý khá thờng gặp trên lâm sàng. Bệnh có thể hoàn toàn thầm lặng không có triệu chứng nhng cũng có thể nguy kịch đến tính mạng bệnh nhân trong bệnh cảnh ép tim. Biểu hiện lâm sàng tùy thuộc vào số lợng dịch cũng nh bản chất của dịch. I. Tràn dịch màng ngoài tim không có dấu ép tim Khoang màng ngoài tim chứa đựng từ 15 đến 30 ml dịch giúp cho hai lá thành và lá tạng không cọ sát vào nhau. Khả năng chứa tối đa của khoang màng ngoài tim là từ 80 đến 200ml dịch với số lợng dịch này trên lâm sàng hầu nh không nhận thấy các biến đổi về huyết động. Các bệnh nhân viêm màng ngoài tim cấp áp lực tĩnh mạch trung tâm tăng làm giảm sự trở về của hệ tĩnh mạch do đó khả năng chứa dịch của khoang màng tim sẽ tăng lên. Với sự tăng dần của lợng dịch nhiều trờng hợp khoang màng tim có thể chứa đến 2 lít dịch mà vẫn cha có biến đổi huyết động trên lâm sàng. Chèn ép huyết động hay gặp trong các trờng hợp dịch quá nhiều hay tăng quá nhanh hoặc trong các trờng hợp dịch có nhiều sợi fibrin tràn dịch màng tim do ung th. A. Triệu chứng lâm sàng 1. Triệu chứng cơ năng a. Dịch màng tim tăng dần không làm biến đổi áp lực trong buồng tim thờng không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng. b. Đôi khi bệnh nhân có biểu hiện đau âm ỉ đè ép nặng ngực. c. Có thể có các biểu hiện do dịch màng tim đè ép vào các cơ quan lân cận. Khó nuốt do chèn ép vào thực quản khó thở do chèn ép phổi và xẹp phổi nấc do chèn ép vào dây thần kinh hoành nôn và căng bụng do chèn ép các tạng trong ổ bụng. 2. Triệu chứng thực thể a. Dịch màng tim số lợng ít thờng khó thấy các dấu hiệu trên khám thực thể. b. Dịch màng tim số lợng nhiều có thể thấy các dấu hiệu tiếng tim mờ dấu hiệu của Edwart gõ đục tiếng thổi của phế quản và ran ở phổi do chèn ép thứ phát. B. Nguyên nhân Các nguyên nhân hay gặp gây tràn dịch màng ngoài tim nhiều là viêm màng ngoài tim không rõ nguyên nhân tăng urê máu hội chứng thận h viêm màng ngoài tim do ung th hay u nhầy suy tim ứ huyết
