Lời mở đ ầu F. Enghen đã khẳng định: “Kh ông có cơ sở văn m inh Hi Lạp và đế quốc La Mã thì tu yệt nhiên không có Châu Âu hiện đại”. Vậ y học tập Enghen chúng ta có thể đặt vấn đề: “Nếu không có văn minh cổ đại Trung Quốc th ì không có nước Việt Nam ngày nay”. Nói đến nền văn minh cổ đ ại Trung Quốc th ì quả là rộng lớn. Biết bao nhiêu hệ tư tưởng xuất hiện và tồn tại mãi cho đến ngày na y. Từ thu yết. | L ời mở đầu F. Enghen đ ã kh ẳng định Không có cơ sở văn minh Hi Lạp và đế quốc La M th ì tuyệt nhiên không có Châu Âu hi ện đại . Vậy học tập Enghen chúng ta có thể đặt vấn đề N ếu không có văn minh cổ đại Trung Quốc th ì không có n ước Vi ệt Nam ng ày nay . N ói đến nền văn minh cổ đại Trung Quốc th ì qu ả l à r ộng lớn. Biết bao nhiêu h ệ tư tưởng xuất hiện v à t ồn tại m ã i cho đến ng ày nay. T ừ thuyết âm dương ngũ h ành h ọc thuyết của Khổng Tử L o tử. Th ế nhưng trong các học thuyết ấy không ai có thể chối c i đượ c r ằng học thuyết Nho gia. Nhà người phát khởi phát l à Kh ổng tử l à có v ị trí quan trọng hơn hết trong lịch sử phát triển của Trung Qu ốc nói chung và các nước Đông Nam á nói ri êng. K ể từ lúc xuất hi ện từ v ài th ế kỷ trước công nguyên cho đến thời nh à Hán Hán Vũ Đế Nho giáo đ ã chính th ức trở th ành h ệ tư tưởng độc tôn v à luôn luôn gi ữ vị trí đó cho đến ng ày cu ối c ùng c ủa chế độ phong ki ến. Điều đó đ ã minh ch ứng r õ ràng Nho giáo h ẳn phải có những giá tr ị tích cực đặc biệt nếu không sao nó có thể có sức sống m ạnh mẽ đến như vậy. T ừ đầu thế kỷ XX đến nay rất nhiều người đ ã phê phán đạo Nho t ố cáo tính chất bảo thủ phi khoa học của nó. Nhưng nếu lấy quan điểm lịch sử mà xem xét ở thế kỷ XX rõ ràng Nho giáo là cổ hủ nhưng ở giai đoạn trước có vậy không. Vào th ế kỷ X trên bán đảo Đông Dương có 3 vương quốc Đại Vi ệt Cham Pa Khmer lực lượng ngang nhau. Dần dần Đại Việt chi ếm ưu thế vừa đủ sức chống lại phong kiến phương Bắc vừa khai hoang Nam Ti ến át hẳn 2 vương quốc kia. Phải chăng đạo Nho đã đóng một vai nhất định trong sự hình thành tương quan lực lượng ấy. Phải chăng chúng ta đã du nhập đạo Nho của Trung Qu ốc rồi sau đó biến th ành m ột công cụ chống laị. Biện chứng lịch s ử là như thế. Nho giáo l à công c ụ để phong kiến phương Bắc dùng để lệ thuộc các dân t ộc khác nhưng vừa l à công c ụ giúp các dân t ộc chống lại Trung Quốc. Chính vì ý nghĩa v à vai trò to l ớn của Nho giáo đối với tiến tr ình phát tri ển của Trung
