KHÁI QUÁT XÃ HỘI TRUNG QUỐC THỜI ĐƯỜNG (620 - 905) Năm 581, Dương Kiên lật đổ triều đại cuối cùng của Bắc triều, tự xưng Hoàng Ðế, lập ra nhà Tuỳ, đóng đô ở Trường An, rồi kéo quân về miền Nam, tiêu diệt Nam triều, thống nhất Trung Quốc. Tuỳ Văn đế Dương Kiên ổn định xã hội, chia lại ruộng đất, mở mang thuỷ lợi, tiết kiệm. Chẳng bao lâu sau, ông bị đứa con thứ hai là Dương Quảng giết chết. Dương Quảng lên ngôi xưng hiệu Tuỳ Dưỡng đế là một tên vua hoang dâm và. | VHTQ -PHN CHƯƠNG II THƠ ĐƯỜNG Táng shĩ 1 . KHÁI QUÁT XÃ HỘI TRUNG QUỐC THỜI ĐƯỜNG 620 - 905 Năm 581 Dương Kiên lật đổ triều đại cuối cùng của Bắc triều tự xưng Hoàng Đế lập ra nhà Tuỳ đóng đô ở Trường An rồi kéo quân về miền Nam tiêu diệt Nam triều thống nhất Trung Quốc. Tuỳ Văn đế Dương Kiên ổn định xã hội chia lại ruộng đất mở mang thuỷ lợi tiết kiệm. Chẳng bao lâu sau ông bị đứa con thứ hai là Dương Quảng giết chết. Dương Quảng lên ngôi xưng hiệu Tuỳ Dưỡng đế là một tên vua hoang dâm và tàn bạo nổi tiếng xây thành đào sông tiến hành xâm lược Đài Loan Triều Tiên. Nhân dân vùng lên khởi nghĩa khắp nơi. Lý Uyên một viên tướng lợi dụng cơ hội ép vua nhường ngôi cho con và năm sau phế bỏ nhà Tuỳ tự xưng Hoàng đế lập ra nhà Đường. Nếu ở thời Tây Hán dân số trên năm chục triệu thì đến đầu Tuỳ chỉ còn hai mươi triệu sau gần bốn trăm năm cuối nhà Tuỳ đầu nhà Đường dân số chỉ còn ba triệu hộ gia đình. Nhà Đường tồn tại được ba trăm năm như thế là khá bền vững trong lịch sử Trung Quốc. Tuy vậy sự thịnh trị cũng chỉ là tương đối. Nhiều vụ đảo chính lớn xảy ra tiêu biểu là vụ Võ Tắc Thiên phế truất Đường Trung Tông rồi Tuấn Tông tước lấy ngôi hoàng đế đổi quốc hiệu là nhà Chu sau đó nhà Đường giành lại ngai vàng. Giai đoạn Sơ Đường kéo dài một trăm năm cũng gọi là Sơ - Thịnh Đường . Cha con Lý Uyên Đường Thái Tổ và Lý Thế Dân Đường Thái Tôn là những ông vua khôn khéo ban hành nhiều chính sách phát triển nông nghiệp thủ công nghiệp và thương nghiệp với giao lưu mậu dịch quốc tế rộng rãi tiến hành cải cách giáo dục văn hoá. Đến năm 740 dân số lên tới 48 triệu các vua Đường thực hiện chính sách bành trướng qui mô lớn. Trước hết lấn vùng Tân cương Tây Tạng đặt là An Tây đô hộ phủ rồi đến Triều Tiên đặt là An Đông đô hộ phủ vào năm 679 chiếm cứ Việt Nam đặt tên An Nam đô hộ phủ . Thời Khai Nguyên được coi là đỉnh cao thịnh trị của nhà Đường. Các giai tầng thống trị ra sức bóc lột nhân dân đua đòi ăn chơi. Đường Huyền Tôn tức là Đường Minh Hoàng say đắm Dương Quí Phi chính quyền .
