Ngay từ hồi viết “Thi nhân Việt nam”, Hoài Thanh đã thấy “Xuân Diệu say đắm tình yêu, say đắm cảnh trời, sống vội vàng, sống cuống quýt”. Cho nên, đặt cho bài thơ rất đặc trưng của mình cái tựa đề Vội vàng, hẳn đó phải là một cách tự bạch, tự hoạ của Xuân Diệu. | Phân tích bài thơ Vội Vàng - Xuân diệu của thầy Chu văn Sơn Cái động thái bộc lộ đầy đủ nhất thần thái Xuân Diệu có lẽ là vội vàng. Ngay từ hồi viết Thi nhân Việt nam Hoài Thanh đã thấy Xuân Diệu say đắm tình yêu say đắm cảnh trời sống vội vàng sống cuống quýt . Cho nên đặt cho bài thơ rất đặc trưng của mình cái tựa đề Vội vàng hẳn đó phải là một cách tự bạch tự hoạ của Xuân Diệu. Nó cho thấy thi sĩ rất hiểu mình. Thực ra cái điệu sống vội vàng cuống quýt của Xuân Diệu bắt nguồn sâu xa từ ý thức về thời gian về sự ngắn ngủi của kiếp người về cái chết như là kết cục không thể tránh khỏi mai hậu. Sống là cả một hạnh phúc lớn lao kì diệu. Mà sống là phải tận hưởng và tận hiến Đời người là ngắn ngủi cần tranh thủ sống. Sống hết mình sống đã đầy. Thế nên phải chớp lấy từng khoảnh khắc phải chạy đua với thời gian. ý thức ấy luôn giục giã gấp gáp. Bài thơ này được viết ra từ cảm niệm triết học ấy. Thông thường yếu tố chính luận đi cùng thơ rất khó nhuần nhuyễn. Nhất là lối thơ nghiêng về cảm xúc rất ngại cặp kè với chính luận. Thế nhưng nhu cầu phô bày tư tưởng nhu cầu lập thuyết lại không thể không dùng đến chính luận. Thơ Xuân Diệu hiển nhiên thuộc loại thơ cảm xúc. Nhưng đọc kĩ sẽ thấy thơ Xuân Diệu cũng rất giàu chính luận. Nếu như cảm xúc làm nên cái nội dung hình ảnh hình tượng sống động như mây trôi nước chảy trên bề mặt của văn bản thơ thì dường như yếu tố chính luận lại ẩn mình lặn xuống bề sâu làm nên cấu tứ của thi phẩm. Cho nên mạch thơ luôn có được vẻ tự nhiên nhuần nhị. Vội vàng cũng thế. Nó là một dòng cảm xúc dào dạt bồng bột có lúc đã thực sự là một cơn lũ cảm xúc cuốn theo bao nhiêu hình ảnh thi ca như gấm như thêu của cảnh sắc trần gian. Nhưng nó cũng là một bản tuyên ngôn bằng thơ trình bày cả một quan niệm nhân sinh về lẽ sống vội vàng. Có lẽ không phải thơ đang minh hoạ cho triết học. Mà đó chính là cảm niệm triết học của một hồn thơ. Mục đích lập thuyết dạng thức tuyên ngôn đã quyết định đến bố cục của Vội vàng. Thi phẩm khá dài nhưng tự nó đã hình
