1. Giải thích được cơ chế hình thành dịch bất thường trong bệnh lý tràn dịch màng phổi. Chẩn đoán và điều trị tràn dịch màng phổi. | TRÀN DỊCH MÀNG PHỔI Ths. Võ Phạm Minh Thư MỤC TIÊU 1. Giải thích được cơ chế hình thành dịch bất thường trong bệnh lý tràn dịch màng phổi. 2. Chẩn đoán và điều trị tràn dịch màng phổi. NỘI DUNG BÀI GIẢNG I. GIẢI PHẪU HỌC MÀNG PHỔI - Màng phổi tạng bao phủ toàn bộ bề mặt phổi từ vùng rốn phổi màng phổi thành lót mặt trong thành ngực trung thất và cơ hoành. Ở rốn phổi màng phổi tạo thành một lớp đôi từ rốn đến cơ hoành gọi là dây chằng phổi. Màng phổi là những màng trơn nhan có tính bán thấm. - Bên ngoài màng phổi thành và màng phổi tạng giống nhau nhưng chúng khác nhau về cấu tạo dưới bề mặt. Bên dưới bề mặt màng phổi thành mô liên kết sắp xếp thẳng hàng còn ở màng phổi tạng mô liên kết tạo thành vách cắm vào phổi. Các sợi thần kinh cảm giác đau có ở lớp mô liên kết màng phổi thành nhưng không có ở màng phổi tạng. Màng phổi vùng sườn và rìa ngoại biên cơ hoành được chi phối bởi thần kinh liên sườn. Các kích thích đau vùng nầy được phân bố ở thành ngực tương ứng phần trung tâm cơ hoành được chi phối bởi thần kinh hoành nên kích thích đau ở vùng nầy gây đau ở vai cùng bên. - Màng phổi thành được cung cấp máu bởi động mạch toàn thân. Màng phổi tạng được cung cấp máu chủ yếu từ tuần hoàn phế quản và hệ thống mao mạch của màng phổi tạng được dẫn vào tĩnh mạch phổi. - Hệ thống bạch huyết màng phổi thành là đường chủ yếu dẫn bạch huyết khỏi xoang màng phổi đến các hạch bạch huyết tương ứng. Mạch bạch huyết màng phổi tạng dẫn lưu bạch huyết ở nhu mô phổi hơn là xoang màng phổi. II. SINH LÝ - Bình thường có một lớp dịch mỏng giữa lá thành và lá tạng. Hai lớp như là màng bán thấm vì thế các phân tử nhỏ như glucose có nồng độ giống nhau ở xoang màng phổi và huyết tương còn các đại phân tử albumin ở màng phổi thấp hơn nhiều so với huyết tương. - Thể tích dịch màng phổi bình thường khoảng 5-15ml nhưng chu trình có thể lớn hơn 1 lít 24 giờ. Sự cân bằng dịch vào ra xoang màng phổi được giải thích bằng lực Starling. Qua đó sự lọc và hấp thu nước và các thành phần hoà tan qua màng .
