Mục tiêu học tập 1. Trình bày được lợi ích và hạn chế của các kỹ thuật hình ảnh dùng trong hệ tiết niệu. 2. Chỉ định được các kỹ thuật hình ảnh thông dụng trong những bệnh lý thường gặp 3. Mô tả được hình ảnh bình thường hệ tiết niệu trên X quang và siêu âm 1. Phim hệ tiết niệu (bụng) không chuẩn bị (ASP: abdomen sans preparation) . Mục đích - Tìm các vôi hóa bất thường. - Xem bất thường hệ thống xương. - Tìm hiệu ứng choán chỗ ở ổ bụng: khối u ở sau hoặc trong phúc mạc. | CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH HỆ TIẾT NIỆU -PHẦN 1 I. Các kỹ thuật hình ảnh khám hệ tiết niệu Mục tiêu học tập 1. Trình bày được lợi ích và hạn chế của các kỹ thuật hình ảnh dùng trong hệ tiết niệu. 2. Chỉ định được các kỹ thuật hình ảnh thông dụng trong những bệnh lý thường gặp 3. Mô tả được hình ảnh bình thường hệ tiết niệu trên X quang và siêu âm 1. Phim hệ tiết niệu bụng không chuẩn bị ASP abdomen sans preparation . Mục đích - Tìm các vôi hóa bất thường. - Xem bất thường hệ thống xương. - Tìm hiệu ứng choán chỗ ở ổ bụng khối u ở sau hoặc trong phúc mạc đẩy lệch vị trí hơi trong ruột. - Là phim phải có trước khi tiến hành các kỹ thuật hình ảnh có chuẩn bị ở ổ bụng . Kỹ thuật - Chuẩn bị bệnh nhân uống thuốc xổ 3 ngày trước thụt tháo phân tối hôm trước và sáng hôm sau trước khi chụp. - Phim chụp thẳng nằm ngửa từ bờ trên D12 đến hết khớp mu nín thở. - Khi có triệu chứng về niệu đạo chụp phim tư thế niệu đạo chếch 450 Có thể bổ sung chụp khu trú chụp nghiêng chụp chếch sau. . Kết quả - Thấy bờ ngoài cơ đáy chậu D12 - L14 đến mào chậu nếu có lớp mỡ ở bờ. - Thấy bóng thận nếu có lớp mỡ quanh thận và phim đúng hằng số trừ 8t già gầy . - Thấy bóng mờ bầu dục của bàng quang đầy nước tiểu. - Thấy gờ dưới gan lách. - Thấy cột sống xương chậu khớp háng 2 bên. 2. Siêu âm Echographie - Ultrasound Là phương tiện hình ảnh thăm dò đắc lực nhu mô thận và khoang quanh thận là kỹ thuật tốt nhất để khám tiền liệt tuyến. Siêu âm Doppler giúp nghiên cứu các mạch máu thận. Khám bệnh nhân ở tư thế nằm ngữa chếch hai bên nghiêng có thể nằm sấp. Dùng đầu dò có tần số MHz. Đầu dò sẽ phát và thu sóng siêu âm phản hồi. Hình ảnh siêu âm là hình ảnh cắt lớp hai chiều đen trắng. Quét đầu dò theo nhiều hướng khác nhau liên tiếp ít nhất phải cắt qua hai mặt phẳng tẳng góc nhau dọc thận và ngang thận bàng quang. Bệnh nhân nhịn tiểu để khám bàng quang. Siêu âm Doppler để nghiên cứu vận tốc dòng máu tìm các chỗ hẹp. Siêu âm Doppler màu để thấy rõ hơn các mạch máu trong cấu trúc và chiều dòng .