Tham khảo tài liệu 'bài giảng : thuốc thử hữu cơ trong hóa phân tích part 3', khoa học tự nhiên, hoá học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả | CHƯƠNG 3 NHÓM CHỨC PHÂN TÍCH VÀ NHÓM HOẠT TÍNH PHÂN TÍCH . NHÓM CHỨC PHÂN TÍCH Kết quả tương tác của thuốc thử hữu cơ với các ion được quyết định bởi 2 phần trong phân tử của chúng - Một phần của phân tử quyết định sự tương tác với ion này hay ion khác gọi là nhóm chức phân tích hay nhóm nguyên tử đặc trưng . - Một phần khác có ảnh hưởng đến sản phẩm phản ứng gọi là phần gây hiệu ứng phân tích nhóm hoạt tphân tích . Khi gắn thêm vào trong phân tử của một hợp chất hữu cơ không có khả năng phản ứng với ion đã cho một nhóm nguyên tử đặc biệt thì có thể làm cho chất đó trở nên có khả năng phản ứng. Sự có mặt của nhóm đó là nhóm chức phân tích . Trong nhóm chức phân tích có hai nhóm nguyên tử nằm cạnh nhau. - Nhóm tạo muối trong đó nguyên tử H có thể để cho cation kim loại thay thế được tạo liên kết hóa trị như nhóm cacboxyl -COOH nhóm oxym NOH nhóm ênol hydrôxyl -OH nhóm sunfo -SO3H. nhóm amin bậc 1 -NH2 bậc 2 -N H - - Nhóm tạo liên kết phối trí Trong đó nguyên tử N như trong NOH -NH2 -N R N . nguyên tử O như trong -OH CO . có thể tạo liên kết phối trí vì H các nguyên tử đó còn thừa một hay nhiều cặp e- tự do liên kết này thường được biểu diễn bằng mũi tên hoặc đường chấm. - Ví dụ nhóm chức phân tích đối với Ni2 -C NOH -C NOH và -C NH I -C NH .thay thế Ni 2 2NH3 OH n phối trí Ni ị 2NH 2 -I đỏ tươi OH C -N 4 Sau đây chúng ta sẽ nghiên cứu một số nhóm chức phân tích. . Nhóm chức phân tích của Agl Nhiều hợp chất hữu cơ chứa nhóm amine bậc 2 NH phản ứng với muối bạc. 42 Một trong những hợp chất ấy là rhodamine. Rhodamine tạo với bạc rhodaminat bạc màu vàng AgOSC3H2ONS2 trong dung dịch acid. Feigl cho rằng rhodamine có 4 dạng tautomer C----OH C---OH S---C Ch2 s------C Ch s- C Ch2 sh----C S x I II III Vì những dẫn xuất của rhodamine có cấu tạo tổng quát HN------C O HN-----C S---C C CHR R ----C C CHR XSX R -CH3 -C2H5. R C6H5-NH N- C6H5-n Có khả năng phản ứng với AgI cũng như rhc rằng rhodamine phản ứng với AgI ở dạng taut đôi trong vòng . Hợp chất có cấu tạo NH Cs .
