Bệnh mạch máu não cấp cũng gọi là TBMMN là một chứng bệnh cấp tính thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Đặc điểm lâm sàng chủ yếu của bệnh là: phát hiện đột ngột, hôn mê và bán thân bất toại. Bệnh có thể chia làm 2 loại: - Xuất huyết não: bao gồm chảy máu não và chảy máu dưới màng cứng. - Nhũn não: bao gồm sự hình thành huyết khối và sự tắc nghẽn mạch máu. Trừ thể xuất huyết dưới màng cứng, sách Y học cổ truyền Đông phương gọi một tên. | TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO Bệnh mạch máu não cấp cũng gọi là TBMMN là một chứng bệnh cấp tính thường gặp ở người trung niên và cao tuổi. Đặc điểm lâm sàng chủ yếu của bệnh là phát hiện đột ngột hôn mê và bán thân bất toại. Bệnh có thể chia làm 2 loại - Xuất huyết não bao gồm chảy máu não và chảy máu dưới màng cứng. - Nhũn não bao gồm sự hình thành huyết khối và sự tắc nghẽn mạch máu. Trừ thể xuất huyết dưới màng cứng sách Y học cổ truyền Đông phương gọi một tên chung là chứng TRÚNG PHONG . Nhận thức của Đôngy đối với bệnh tai biến mạch máu não Đông y đã có nhận thức sớm về bệnh này. Cách đây hơn 2000 năm trong trước tác đông y như Linh khu đã ghi các chứng Kích bộc Thiên khô Phong phì có các triệu chứng ghi như đột nhiên hôn bộc một nửa người không cử động tự chủ. Và chứng Đại quyết trong sách Tố Vấn ghi về cơ chế bệnh là do khí huyết cùng thượng nghịch và nói đến tiên lượng bệnh là Khi hồi phục phản phục được là sống còn không phản phục được là chết . Sách Kim quỹ yếu lược của Trương Trọng Cảnh đời Hán mệnh danh là chứng Trúng phong và mô tả các triệu chứng của trúng phong như sau bán thân bất toại mồm méo nói khó nặng thì bất tỉnh nhân sự sách đời Đường 701-704 và đời Tống 973-1093 nhận thức về nguyên nhân bệnh là do tích tuổi hư tổn. Y gia các thời đại sau bổ sung thêm nhiều luận thuyết về nguyên nhân như Lưu Hà Gian cho là do hỏa Lý Đông Viên cho là lý hư Chu Đan Khê cho là đàm nhiệt . Các học gia sau này như Trương Giới Tân đời Minh Diệp Thiên Sỹ đời Thanh đều cho rằng là do nội thương tích tổn mà thành chứ không phải do phong tà bên ngoài xâm nhập cơ thể. Về tạng phủ mắc bệnh các học giả Đông y đều cho rằng sách Nội kinh nói Đại nộ tắc hình khí tuyệt mà huyết tràn lên trên và huyết khí cùng thượng nghịch phía trên là chỉ não là một trong những phủ kỳ hằng là bể của tủy khí của não là thông với thận. Ngoài mặt nhận thức bệnh biến là ở não đông y cũng nhận thức bệnh có liên quan đến nhiều tạng phủ khác như Can Thận Tâm Tỳ Vị Còn việc phân loại trúng kinh lạc và .