Động vật được chia làm hai loài: loài biến nhiệt như cá, lưỡng thê, là các loại động vật có thân nhiệt thay đổi theo nhiệt độ của môi trường. Loài đồng nhiệt như chim, động vật có vú, loài người, là những loại động vật có thân nhiệt tương đối ổn định so với sự thay đổi nhiệt độ của môi trường. Sự ổn định của thân nhiệt có được là nhờ sự cân bằng giữa hai quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt, dưới sự điều khiển của trung tâm điều nhiệt sao cho thân nhiệt chỉ. | 104 Chương 10 Rôi loạn điêu hòa thân nhiệt I. Đại cương vê điêu hoà thân nhiệt Động vật được chia làm hai loài loài biến nhiệt như cá lưỡng thê là các loại động vật có thân nhiệt thay đổi theo nhiệt độ của môi trường. Loài đồng nhiệt như chim động vật có vú loài người là những loại động vật có thân nhiệt tương đối ổn định so với sự thay đổi nhiệt độ của môi trường. Sự ổn định của thân nhiệt có được là nhờ sự cân bằng giữa hai quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt dưới sự điều khiển của trung tâm điều nhiệt sao cho thân nhiệt chỉ giao động trong khoảng 36o5-37o2. Thân nhiệt ổn định là điều kiện quan trọng cho sự hoạt động bình thường của các enzyme tham gia vào các quá trình chuyển hóa. 1. Sự cân bằng giữa hai quá trình sinh nhiệt và thải nhiệt Sự sinh nhiệt chủ yếu là do chuyển hóa và vận động cơ bao gồm cả cơ vân cơ tim và cơ trơn. Do đó sự sinh nhiệt chịu ảnh hưởng của hormone tuyến giáp thyroxin hệ giao cảm và của chính nhiệt độ. Nhiệt lượng sản xuất ra hàng ngày rất lớn nếu không có sự thải nhiệt thì sau 24 giờ thân nhiệt có thể tăng đến 40oC. Sự thải nhiệt nhiệt được tạo ra mất đi theo các cách sau đây Sự thải nhiệt và đối lưu do sự tiếp xúc trực tiếp của cơ thể với đồ vật xung quanh như quần áo đồ vật không khí nóng bốc lên được thay bằng một lớp không khí mát hơn nhiệt mất đi theo cách này chiếm 12 . Hình Sơ đồ vê sự cân bằng thân nhiệt 105 Bức xạ nhiệt chiếm 60 lượng nhiệt được sinh ra là nhiệt mất đi dưới dạng các sóng nhiệt infraed electromagnetic wave . Sự bốc hơi cứ 1g nước khi bay hơi lấy đi 0 6 Kcalo. Ở người có trọng lượng 70 kg cần 100ml nước bốc hơi có để giảm thân nhiệt 1oC. Sự thải nhiệt theo cách này lấy đi 25 lượng được sinh ra. Sự thải nhiệt còn tùy thuộc vào sự lưu thông của không khí. Thải nhiệt được điều hòa bằng sự thay đổi thể tích máu đến bề mặt cơ thể nhờ ở sự dãn mạch hoặc co mạch khi lượng máu đến da nhiều sẽ mang theo một lượng nhiệt để thải nhiệt ngược lại khi co mạch máu đến da ít giảm đi sự mất nhiệt. Bình thường có sự cân bằng
