Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên đại học, cao đẳng chuyên ngành y khoa - Giáo trình thực hành tim mạch của học viên quân y giúp cung cấp và củng cố kiến thức về tim mạch. | TRÀN DỊCH MÀNG NGOÀI TIM Tràn dịch màng ngoài tim là một tình trạng bệnh lý khá thường gặp trên lâm sàng. Bệnh có thể hoàn toàn thầm lặng không có triệu chứng nhưng cũng có thể nguy kịch đến tính mạng bệnh nhân trong bệnh cảnh ép tim. Biểu hiện lâm sàng tùy thuộc vào số lượng dịch cũng như bản chất của dịch. I. Tràn dịch màng ngoài tim không có dâu ép tim Khoang màng ngoài tim chứa đựng từ 15 đến 30 ml dịch giúp cho hai lá thành và lá tạng không cọ sát vào nhau. Khả năng chứa tối đa của khoang màng ngoài tim là từ 80 đến 200ml dịch với số lượng dịch này trên lâm sàng hầu như không nhận thấy các biến đổi về huyết động. Các bệnh nhân viêm màng ngoài tim cấp áp lực tĩnh mạch trung tâm tăng làm giảm sự trở về của hệ tĩnh mạch do đó khả năng chứa dịch của khoang màng tim sẽ tăng lên. Với sự tăng dần của lượng dịch nhiều trường hợp khoang màng tim có thể chứa đến 2 lít dịch mà vẫn chưa có biến đổi huyết động trên lâm sàng. Chèn ép huyết động hay gặp trong các trường hợp dịch quá nhiều hay tăng quá nhanh hoặc trong các trường hợp dịch có nhiều sợi fibrin tràn dịch màng tim do ung thư. A. Triệu chứng lâm sàng 1. Triệu chứng cơ năng a. Dịch màng tim tăng dần không làm biến đổi áp lực trong buồng tim thường không có biểu hiện triệu chứng lâm sàng. b. Đôi khi bệnh nhân có biểu hiện đau âm ỉ đè ép nặng ngực. c. Có thể có các biểu hiện do dịch màng tim đè ép vào các cơ quan lân cận. Khó nuốt do chèn ép vào thực quản khó thở do chèn ép phổi và xẹp phổi 411 nấc do chèn ép vào dây thần kinh hoành nôn và căng bụng do chèn ép các tạng trong ổ bụng. 2. Triệu chứng thực thể a. Dịch màng tim số lượng ít thường khó thấy các dấu hiệu trên khám thực thể. b. Dịch màng tim số lượng nhiều có thể thấy các dấu hiệu tiếng tim mờ dấu hiệu của Edwart gõ đục tiếng thổi của phế quản và ran ở phổi do chèn ép thứ phát. B. Nguyên nhân Các nguyên nhân hay gặp gây tràn dịch màng ngoài tim nhiều là viêm màng ngoài tim không rõ nguyên nhân tăng urê máu hội chứng thận hư viêm màng ngoài tim do ung thư hay
