Bài 5 CHỌN TẠO GIỐNG CÂY DƯA CHUỘT 1. Các loại hoa ở dưa chuột Như các cây khác thuộc họ bầu bí (Cucurbitaceae), dưa chuột thuộc nhóm đơn tính cùng gốc nghĩa là trên cây có hoa đực và hoa cái riêng rẽ. | Bài 5 CHỌN TẠO GIỐNG CÂY DƯA CHUỘT 1. Các lo ại hoa ở dưa chuột Như các cây khác thuộc họ bầu bí Cucurbitaceae dưa chuột thuộc nhóm đơn tính cùng gốc nghĩa là trên cây có hoa đực và hoa cái riêng rẽ. Song trong quá trình tiến hoá đặc điểm này bị biến đổi dần các dạng hoa mới xuất hiện và được các nhà chọn giống sử dụng. Đó là các dạng sau 1- Ba dạng hoa cùng gốc trimonoecious trên cây có hoa đực hoa cái và hoa lưỡng tính. 2- Đơn tính cùng gốc monoeciuos trên cây có hoa đực và hoa cái riêng rẽ. 3- Cây hoa đực androecious trên cây chỉ có hoa đực. 4- Cây lưỡng tính đực andromonoecious trên cây ch ỉ có hoa đực và hoa lưỡng tính 5- Cây hoa cái gynoecious trên cây chỉ có hoa cái. 6- Cây lưỡng tính cái gynomonoecious trên cây chỉ có hoa cái và hoa lưỡng tính. 7- Cây lưỡng tính hermaphrodirte trên cây chỉ có hoa lưỡng tính. Mặc dù các nhà nghiên cứu dùng các kí hiệu gen khác nhau song đều thống nhất là ở dưa chuột tối thiểu có 3 locut kiểm soát sự biểu hiện giới tính và tương tác giữa kiểu gen với môi trường có ảnh hưởng đáng kể tới sự hình thành các dạng hoa. Theo Lower và Edwards 1986 3gen kiểm soát giới tính ở dưa chuột là 32 1. m m kiểm soát tính đặc trưng cho sự phát triển các bộ phận nhị và nhuỵ nguyên thuỷ. Đồng hợp tử ở alen m các bộ phận của nhị và nhuỵ phát triển không đặc trưng tạo ra hoa lưỡng tính. Kiểu gen m - hoàn toàn đơn tính. 2. F F kiểm soát xu hướng hình thành hoa cái. Alen F trội không hoàn toàn và tăng cường sự hình thành hoa cái. Locut này chịu tác động mạnh của tương tác kiểu gen và môi trường. 3. A a đồng hợp tử ở alen a làm tăng sự phát triển hoa đực. Hiệu ứng của locut này phụ so với locut F do đó tăng cường hoa đực phụ thuộc vào kiểu gen F F . Kiểu gen m - F F a a và m m F F a a là cây hoàn toàn hoa đực. Tổ hợp của 3 gen tạo thành các dạng giới tính cơ bản được trình bày trong bảng dưới đây. Bảng Kiêu hình và kiêu gen của các dạng giới tính cơ bản ở dưa chuột Lower và Edwards 1986 KIỂU HÌNH KIỂU GEN m f a Hoa đực androecious m- m- f7f a a Đơn .
