Cuối thiên niên thứ Hai, tưởng nên nhắc lại một vĩ nhân của châu Á mà tư tưởng và văn tài đã nhuộm đầy thế kỷ Hai mươi sau rốt với màu sắc Ðông phương, đặc biệt là màu sắc đạo Phật: Rabindranath Tagore. Ông là nhà thơ đầu tiên của Ðông phương được người Tây phương trao tặng giải thưởng văn chương Nobel. Người Việt chúng ta, suốt tám mươi năm thuộc Pháp được nhào nặn trong tinh thần tự tôn của Văn học Pháp chỉ thoáng biết Tagore là một nhà thơ và ít khi có cơ. | Rabindranath Tagore Cuối thiên niên thứ Hai tưởng nên nhắc lại một vĩ nhân của châu Á mà tư tưởng và văn tài đã nhuộm đầy thế kỷ Hai mươi sau rốt với màu sắc Đông phương đặc biệt là màu sắc đạo Phật Rabindranath Tagore. Ông là nhà thơ đầu tiên của Đông phương được người Tây phương trao tặng giải thưởng văn chương Nobel. Người Việt chúng ta suốt tám mươi năm thuộc Pháp được nhào nặn trong tinh thần tự tôn của Văn học Pháp chỉ thoáng biết Tagore là một nhà thơ và ít khi có cơ hội hiểu biết rõ văn tài của ông nhất là ảnh hưởng của ông trong lãnh vực tư tưởng thế giới vào cuối thế kỷ Mười chín sang đầu thế kỷ Hai mươi. Tại học đường ít khi chúng ta được nghe nói chính Tagore là người đã gợi ý và đóng góp nhiều giúp Einstein phát sinh ra lý thuyết khoa học về Sự thật. Chính Tagore là người đi tiên phong trong lãnh vực triết lý cách ngôn ý thức hệ Lý tưởng. Nói chung ông được xem là người đã đóng góp nhiều nhất đưa tư tưởng Đông phương vào thế giới Tây phương và cũng là người đã đem tư tưởng Tây phương vào Châu Á. Và sở dĩ ông làm được vậy vì ông đã thấm nhuần văn hóa đạo Phật. Trong vũ trụ quan anglo-saxon đến bây giờ còn ít nhiều xa lạ đối với phần đông người Việt chúng ta ảnh hưởng của Tagore đã đi vào chiều rộng và chiều sâu của mọi lãnh vực tư tưởng và nghệ thuật cho nên trong bài sưu khảo nhỏ này chúng tôi sẽ tự hạn chế tìm hiểu Tagore trong phạm trù thi văn của ông và chỉ phần thi văn đã đóng góp nhằm vinh thăng đạo Phật. Trong phần đầu ta sẽ tìm hiểu qua về tiểu sử của Tagore phần sau đôi chút văn chương và tư tưởng Tagore hướng về đức Phật và đồng thời tìm những dữ kiện đã đánh dấu văn chương và tư tưởng này đã được đạo Phật thấm nhuần sâu sắc như thế nào. Đọc lại tiểu sử Tagore Rabindranath Tagore sanh năm 1861 tại Calcutta ngày đó là thủ đô của nước Ản Độ trong một gia đình đại gia quý tộc. Tên ông có nghĩa là thiên thần ánh sáng mặt trời. Thân phụ Debendranath Tagore là một triết gia và một lãnh tụ tôn giáo chủ trương canh tân Ản Độ giáo. Người sáng lập ra .