Các thể chế và nền kinh tế thị trường Thể chế là gì? • Hodgson: “Những hệ thống qui luật xã hội được thiết lập và phổ biến, kiến tạo nên các mối tương tác xã hội.” – Ngôn ngữ, tiền tệ, luật pháp, trọng lượng, đo lường và phép tắc khi ăn uống, tổ chức (công ty) – Thể chế cơ cấu kỳ vọng, tạo sự thống nhất lên hành vi con người – Có thể chính thức hay không chính thức • Cấu trúc luật định kiến tạo động cơ và áp đặt hạn chế lên hành vi cụ thể –. | Nhập môn Chính sách Công Bài giảng 13 Các thể chế và nền kinh tế thị trường Thể chế là gì Hodgson Những hệ thống qui luật xã hôi được thiết lập và phổ biến kiến tạO nên các mối tương tác xã hôi. - Ngôn ngữ tiền tệ luật pháp trọng lượng đo lường và phép tắc khi ăn uống tổ chức công ty - Thể chế cơ cấu kỳ vọng tạo sự thống nhất lên hành vi con người - Có thể chính thức hay không chính thức Cấu trúc luật định kiến tạo đông cơ và áp đặt hạn chế lên hành vi cụ thể - Nguyên tắc tạo thói quen và sở thích nhất quán với việc duy trì và tái tạo chúng - Thói quen và sở thích tạo dựng và củng cố niềm tin Thể chế vừa định hình hành vi cá nhân vừa là một sản phẩm của hành vi cá nhân 1 Tổ chức là gì Dạng thể chế đặc biệt có những đặc tính sau - Phân biệt thành viên hay không thành viên - Chỉ rõ người đứng đầu và người ra quyết định - Có qui định về trình tự chỉ đạo và phân chia trách nhiệm Ví dụ công ty công đoàn hiệp hội doanh nghiệp đảng phái chính trị đại học CLB thể thao hội cựu sinh viên. Các tổ chức duy trì thể chế tự quản riêng Thị trường là hệ thống các thể chế đan xen Thị trường là hình thức tương tác xã hội bao gồm vô số thể chế bổ sung cho nhau Các thể chế này làm giảm chi phí giao dịch cho người tham gia thị trường Cần các thể chế tạo thị trường để - Xác lập và thực thi quyền sở hữu hợp đồng hệ thống pháp luật tư pháp các thể chế hoa giải tranh chấp - Tạo và phân phối thông tin về thị trường hàng hóa và đối tượng tham gia tiêu chuẩn kế toán cơ quan tín dụng qui định ngân hàng các tiêu chuẩn đo lường thực phẩm. - Tăng cạnh tranh luật cạnh tranh luật chống tham nhũng bảo vệ bình đẳng 2 Quyền sở hữu Quyền sở hữu rõ ràng và được thực thi tốt sẽ tăng đầu tư vì đảm bảo an toàn cho nhà đầu tư Thiếu quyền sở hữu dẫn đến khai thác quá mức và phi hiệu quả Ví dụ đánh bắt hải sản - New Zealand 1986 chương trình Hạn ngạch cá nhân có thể chuyển nhượng ITQ - Có thể mua bán ITQ giá tăng theo giá cá và sự phục hồi nguồn cá chi phí thấp hơn - Ngư dân hiệu quả nhất trả giá ITQ cao hơn -
