Năm 1931, sau khi khởi nghĩa Yên Bái thất bại, 525 tù nhân Việt Nam bị bắt đày đi Côn Đảo, sau đó bị đày biệt xứ sang Guyane thuộc Pháp và giam tại một trong những nhà lao ở Cayenne, gọi là nhà lao An Nam. Gần 80 năm qua, sự kiện đó dường như ít còn được mấy ai nhắc đến nữa. | Nhà lao An Nam ở Guyane _Kỳ 1 Kỳ 1 Con cháu các tù nhân biệt xứ Năm 1931 sau khi khởi nghĩa Yên Bái thất bại 525 tù nhân Việt Nam bị bắt đày đi Côn Đảo sau đó bị đày biệt xứ sang Guyane thuộc Pháp và giam tại một trong những nhà lao ở Cayenne gọi là nhà lao An Nam. Gần 80 năm qua sự kiện đó dường như ít còn được mấy ai nhắc đến nữa. Vừa qua có mặt tại Guyane nhân dịp VN phóng vệ tinh Vinasat-1 phóng viên Tuổi Trẻ đã tìm đến nhà lao An Nam vùng đất khổ sai của nhiều tù nhân biệt xứ người Việt trước đây. Con cháu những cựu tù ái quốc năm xưa lần đầu tiên có dịp nói về cội nguồn của mình. Từ khi lên kế hoạch sang Guyane để đưa tin sự kiện VN phóng vệ tinh Vinasat-1 tôi cứ ám ảnh làm sao tìm lại được con cháu của những người tù khổ sai đi đày ở đây từ năm 1931 sau khởi nghĩa Yên Bái. Những tưởng mọi chuyện không thể vì gần 80 năm đã qua. Những người Việt ở Guyane Trong cơn mưa như trút nước tôi đứng tại địa điểm quan sát dịch chuyển tên lửa Ariane-5 chở vệ tinh Vinasat-1 ra đến bãi phóng bất chợt nghe ai đó hỏi bằng tiếng Pháp Ông là người Việt à . Hóa ra là một nhân viên an ninh của Trung tâm không gian Kourou từ xa quan sát các nhà báo đang tác nghiệp. Đó là một người đàn ông đứng tuổi da hơi ngăm đen trong ánh mắt ông hiện lên nét mừng rỡ. Đúng thế. Chào ông tôi trả lời. Tôi tên là Trân Van Cân ông ta phát âm không dấu song cũng phát âm được chữ â Cha tôi ông nội tôi là người Việt. Tất cả đều tên là Trân Van Cân . Thật mừng rỡ Một trong những đối tượng tìm kiếm của tôi đây rồi. Và ông đưa tôi đi gặp những người Việt ấy. Họ sống rải rác ở Guyane. Họ tự giới thiệu là con cháu của những tù nhân biệt xứ năm xưa. Bác sĩ Kim một bác sĩ chuyên khoa dạ dày - đường ruột sinh sống ở Guyane từ tám năm qua nồng hậu tiếp đón tôi trong nhà ông. Ông cho biết Ở đây có nhiều người mang họ tên Việt song da thì đen và không nói được một từ tiếng Việt. Hỏi họ họ chẳng nhớ gì về gốc gác Việt của mình. Họ là con cháu của các tù nhân thuở trước . Bác Vũ một chuyên gia nông nghiệp quốc .
