nghiệp Đế Xuất phát Từ Lý do Phòng thủ Hải biên Khi Trịnh Kiểm âm mưu chiếm gọn binh quyền, giết người anh của Ông là Nguyễn Uông, Nguyễn Hoàng tìm cách thoát hiểm và trả thù họ Trịnh. Tính toán mãi chưa biết nên làm gì, bèn sai người thỉnh ý Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, thì được khuyên một câu: | Thủy quân nhà Nguyễn Nghiệp Đế Xuất phát Từ Lý do Phòng thủ Hải biên Khi Trịnh Kiểm âm mưu chiếm gọn binh quyền giết người anh của Ông là Nguyễn Uông Nguyễn Hoàng tìm cách thoát hiểm và trả thù họ Trịnh. Tính toán mãi chưa biết nên làm gì bèn sai người thỉnh ý Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm thì được khuyên một câu Hoành Sơn nhất đái vạn đại dung thân một dải núi Hoành Sơn có thể dung thân muôn đời . Hoàng hiểu ra nhờ chị gái là Ngọc Bảo nói với Trịnh Kiểm cho Hoàng vào trấn thủ Thuận Hóa với lý do Đất ấy hiểm trở xa xôi khí hậu khắc nghiệt lại là mặt Nam dễ bị tập kích quân Mạc có thể dùng thuyền vượt biển đánh sau lưng bất cứ lúc nào . Kiểm buộc lòng phải thuận theo vì biết chỉ có họ Nguyễn là giỏi thủy chiến đủ sức phòng thủ hải biên an toàn cho phía Nam. Trịnh Kiểm dâng biểu tâu vua trao quyền cho Nguyễn Hoàng làm trấn thủ Thuận Hóa toàn quyền xử lý mọi việc. Hoàng đem người nhà và nhóm quân bản bộ xuống chiến thuyền vào Nam năm Mậu Ngọ 1558 khi 34 tuổi. Cùng đi với Ông còn có số người nghĩa dũng Tống Sơn Thanh Hóa. Mấy ngàn người này hầu hết có ít nhiều hiểu biết về thủy quân đã mở đầu ra một sự nghiệp rất dài 400 năm cho đến 1954 . Năm 1572 sau khi đem quân đánh Thanh Nghệ tiến về Thuận Hóa Mạc Kính Điển dùng 60 chiến thuyền do hải đạo vào tiến chiếm làng Hồ Xá và Lãng Uyển vượt qua sông Cửa Việt. Nguyễn Hoàng lập mưu mỹ nhân kế. Tướng địch là Lập Đạo trúng kế cầu hòa bị bắn chết. Nguyễn Hoàng đánh tan đạo quân này. Sau khi việc trấn thủ vùng Thuận Quảng đã yên ổn năm 1593 Nguyễn Hoàng lại đưa Hạm đội ra giúp vua Lê dẹp nhà Mạc và gian đảng gần 8 năm. Năm Canh Tý 1600 được lệnh vua Lê từ Thăng Long đem thủy quân đi dẹp các tướng nổi loạn Phan Ngạn Ngô Đình Hàm và Bùi Văn Khuê ở vùng sông ngòi Nam Định Nguyễn Hoàng cùng quân bản bộ kéo qua Cửa Đại An bất thần giương buồm thẳng ra Biển Đông vào ngay Thuận Hóa. Sau chuyến hải hành quyết tâm ra đi này Hoàng lo việc lập nghiệp tại duyên hải phương Nam không nghĩ việc quay về lại đất Bắc lần nữa. Khởi nghiệp bằng .
