Giới thiệu Biết được vai trò của quá trình cracking xúc tác, học sinh phải biết rõ bản chất hoá học của quá trình cracking. Mục tiêu thực hiện Học bài này để học sinh biết: - Mô tả cơ sở hoá học của quá trình cracking - Mô tả cơ chế cracking đối với các loại hydrocacbon. | BÀI 2. BẢN CHẤT HÓA HỌC CỦA CRACKING XÚC TÁC Mã bài HD E2 Giới thiệu Biết được vai trò của quá trình cracking xúc tác học sinh phải biết rõ bản chất hoá học của quá trình cracking. Mục tiêu thực hiện Học bài này để học sinh biết - Mô tả cơ sở hoá học của quá trình cracking - Mô tả cơ chế cracking đối với các loại hydrocacbon. Nội dung . Cơ sở hóa học của Cracking Quá trình cracking xúc tác được tiến hành ở điều kiện - Nhiệt độ 470 550 C - Áp suất 2-3MPa - Tốc độ không gian thể tích từ 1-120m3 tùy the dây chuyền công nghệ. Nhiều phản ứng hóa học sẽ sảy ra trong quá trình và các phản ứng này sẽ quyết định chất lượng và hiệu suất của quá trình đó là - Phản ứng phân hủy cắt mạch bẻ gãy phản ứng cracking - Phản ứng đồng phân hóa - Phản ứng chuyển vị trí của hydro phản ứng ngưng tụ polyme hóa và phản ứng tạo cốc. Các phản ứng phân hủy là phản ứng thu nhiệt mạnh phản ứng đồng phân hóa chuyển vị hydro polyme hóa và phản ứng ngưng tụ là các phản ứng tỏa nhiệt yếu. . Cơ chế phản ứng cracking Cơ chế phản ứng cracking xúc tác là cơ chế ion tâm họat tính là ion cácboni được tạo ra khi các phân tử hydrocacbon của nguyên liệu tác dụng với tâm axít của xúc tác. - Tâm axít xúc tác có 2 loại Loại Bronsted H và Lewis L . - Tâm Bronsted là khi tham gia phản ứng có khả năng cho proton họat động H còn tâm Lewis thì thiếu electron nên có xu hướng nhận thêm điện tử. Phản ứng cracking xúc tác sảy ra the các giai đoạn sau Giai đoạn 1 tạo ion cacboni 13 Ví dụ trong trường hợp đối với các hydrocacbon mạch thẳng alkan LH CnH2n 2 L H CnH 2n 1 Trường hợp phân hủy izo-propyl-benzen - Trên tâm axít kiểu xúc tác Lewis C3H7-C6H5 L H L C3H6 C6H 5 C6H5 H L C6H6 L - Trên tâm axít kiểu xúc tác Bronsted C3H7-C6H5 HB C3H 7 C6H6 B- C3H 7 B- C3H6 HB Giai đoạn 2 .Các phản ứng của ion cacboni tạo các sản phẩm Khi các ion cacboni được tao ra sẽ lập tức tham gia vào các phản ứng biến đổi khác như - Phản ứng đồng phân hóa R-CH2-CH2-CH2I R-CH2-CH -CH3 R-CH2-CH -CH3 r-c -ch3 I ch3 R-C -CH3 R
